Zazwyczaj dieta kojarzy się wszystkim z odchudzaniem, budowaniem piękniej sylwetki, doskonałym samopoczuciem i oczywiście zdrowym i racjonalnym odżywianiem, czyli generalnie dbaniem o zdrowie. Dużo ludzi stara się modyfikować i wprowadzać zdrowe produkty do swoich potraw nie ze względów urody i wyglądu zewnętrznego, ale zdrowia całego organizmu. Jednak, czy zastanawialiście się kiedyś, jak wszelakie produkty spożywcze wpływają na kondycję naszych zębów?
Przyczyny próchnicy
W jamie ustnej odbywa się trawienie wstępne składników takich jak skrobia i dekstryny. Służy ona również do rozdrabniania pokarmu oraz gryzienia. W zależności od stosowanej diety nasze zęby są narażone na powstawanie większych lub mniejszych ilości próchnicy. Powodują ją bakterie, które znajdują się w jamie ustnej każdego człowieka. Takie bakterie produkują kwasy, które uszkadzają szkliwo, a co za tym idzie i zęby. Jeśli dodatkowo nasze zęby są nieleczone, jesteśmy na to szczególnie narażeni.
Aby próchnica mogła żerować na naszych zębach, musi się na siebie nałożyć kilka czynników: wyżej wymienione bakterie, czas – aż działanie bakterii rozwinie się na dobre, a także brak odporności naszych zębów na cukry. Każdy z tych czynników przybliża Cię do choroby zgryzu, ale sami możemy próchnicy w tym pomóc, dostarczając cukry z pożywieniem.
Dieta dla zdrowych zębów
Bakterie żywią się cukrami, którymi sami je dokarmiamy poprzez spożycie takowych. W szczególności glukozę, sacharozę i fruktozę. Największa ilość takich cukrów znajduje się między innymi w gazowanych napojach, słodyczach, ciastach, gotowych produktach typu instant, a nawet słonych przekąskach, jak chipsy, paluszki czy różnego rodzaju precelki. Nie są to substytuty zdrowej diety, a wręcz przeciwnie – oprócz niszczenia zębów przyczyniają się do nadwagi. Takimi niebezpiecznymi produktami dla naszych zębów są także rodzynki, banany i suszone owoce, chociaż bardzo często są umiejscowione w zbilansowanej diecie (zazwyczaj ze względu na walory smakowe oraz mniejszą szkodliwość dla zdrowia niż słodycze).
Jeśli jednak przyjrzymy się innym owocom, zdamy sobie sprawę, że nie ma takiego, który nie zawierałby fruktozy. Jednak plusem jest to, że często posiadają dużą ilość wody, co osłabia działanie kwasów na zęby. Takimi owocami są gruszki, jabłka, brzoskwinie czy arbuzy no i oczywiście są bezpieczniejsze dla naszego szkliwa niż suszone, w których wszystkie cukry i kwasy są skumulowane w małym kawałku i zazwyczaj nie ograniczamy się do jednego.
Pamiętaj także, że duża ilość kwasów znajduje się w owocach cytrusowych, które także niszczą nasze zęby, a konkretnie szkliwo. Należy, więc po każdym skonsumowaniu takiego owocu popić go szklanką wody. Ale w żadnym wypadku nie szorować zębów zaraz po, ponieważ możemy je uszkodzić.
Produkty pozbawione cukru
Często producenci zapewniają nas, że ich produkty są pozbawione cukru. To wcale jednak nie oznacza, że nie szkodzą naszym zębom. Nawet jeśli produkt nie zawiera cukru dodanego przez producenta, to wcale nie oznacza, że są pozbawione węglowodanów. Naturalne cukry zawarte w produktach spożywczych także przyczyniają się do uszkodzeń zębów, a także powstawania próchnicy. Takimi cukrami na przykład są miód, melasa, syropy ryżowe czy nawet soki 100%. Powinno się, więc czytać składy produktów. Jeśli więc sok czy jogurt i wiele innych zawierają glukozę, sacharozę, fruktozę czy syrop glukozowo-fruktozowy musimy wiedzieć, że są one szkodliwe dla naszych zębów.
Pamiętajmy także, że im więcej węglowodanów tym większa ilość cukrów w produkcie. Jeśli więc obawiamy się próchnicy, wybierajmy takie produkty, które węglowodanów zawierają jak najmniej.
Czy słodziki są szkodliwe dla zębów?
Bardzo często produkty spożywcze są dosładzane sorbitolem, mannitolem, ksylitolem czy też aspartamem lub acesulfamem potasu. W dzisiejszych czasach niektórzy używają takich cukrów do słodzenia ciast i herbat. Co prawda aspartam i acesulfam szkodzą naszemu zdrowiu, więc lepiej ich nie spożywać, ale wyżej wymienione cukry na pewno nie zaszkodzą naszym zębom. A na przykład ksylitol należy do cukrów przeciwpróchniczych i można go nawet wykorzystywać jako płyn do płukania ust. Trzeba jednak uważać na ilość jego spożycia i zaczynać od małych dawek dziennych stopniowo je zwiększając z uwagi na brak bakterii w jelitach, które są odpowiedzialne za jego trawienie.
Profilaktyka próchnicy
Pamiętajmy, że próchnica nie tworzy się w ciągu kilku dni, ale potrzebuje trochę czasu. Atakuje nas ona zazwyczaj, jeśli nie wystarczająco dbamy o higienę jamy ustnej, albo w ogóle tego nie robimy. Jednak spożywanie cukrów też się do tego znacznie przyczynia, a jedząc słodycze, karmimy bakterie. Nie oznacza to jednak, że mamy odstawić wszystkie produkty zawierające cukier, ponieważ na przykład owoce są bardzo zdrowe tak samo jak i soki. Nie rezygnujmy, więc ze wszystkiego, ale szczotkujmy zęby po każdym posiłku i pamiętajmy o regularnych wizytach u lekarza stomatologa, aby dokonał wszelkich poprawek uszkodzeń, które mogą prowadzić do chorób oraz do utraty zębów lub konieczności ich wyrwania, a z pewnością nikt nie lubi tego typu doświadczeń.
