Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosiła 11.03.2020 r. pandemię koronawirusa SARS-CoV-2 (1). Dzień później w naszym kraju wprowadzony został stan zagrożenia epidemicznego. 13.03.2020 r. dysponujemy już danymi o 58 osobach zakażonych w Polsce i pierwszej ofierze śmiertelnej (2). W szkołach, przedszkolach i żłobkach zawieszona zajęcia dydaktyczno-wychowawcze (3). Koronawirus to ważny temat, który żywo interesuje zarówno media, jak i ogół społeczeństwa.
Z uwagi na rosnącą liczbę zakażeń postanowiliśmy postanowiliśmy zabrać głos i odpowiedzieć na najczęściej zadawane pytania. Zapraszamy do zapoznania się.
Spis treści:
- Czym jest koronawirus?
- Jakie są objawy zakażenia koronawirusem?
- Kto jest najbardziej narażony na zakażenie koronawirusem?
- Gdzie należy się zgłosić w przypadku niepokojących objawów?
- Co możesz zrobić, żeby się chronić?
- #zostańwdomu
1. Czym jest koronawirus?
SARS-CoV-2, bliżej znany jako koronawirus, jest wirusem wywołującym chorobę o nazwie COVID-19. Patogen ten został zidentyfikowany w grudniu 2019 r. w chińskim mieście Wuhan (4).
Najwięcej (bo ponad 90% przypadków) zachorowań na tę chorobę odnotowano w krajach azjatyckich, szczególnie w Chinach. Z tego powodu potocznie mówi się o koronawirusie z Wuhan – mieście leżącym w środkowych Chinach i będącym jednocześnie stolicą prowincji Hubei. Takie dane prezentuje mapa z raportu sytuacyjnego ze strony WHO (World Health Organization). Pozostała część osób zakażonych to inne kraje świata, w tym także kraje europejskie.
4.03.2020 r. odnotowano pierwszy przypadek zachorowania w Polsce, a dokładniej w Zielonej Górze. Zakażony pacjent przebywa w szpitalu, a kwarantannie domowej zostały poddane cztery osoby, które miały bezpośredni kontakt z osobą zakażoną.
13.03.2020 r. aktualnie dysponujemy danymi o 58 osobach zakażonych w naszym kraju oraz pierwszej ofierze śmiertelnej – 57-letniej kobiecie leczonej w poznańskim szpitalu (5).
Koronawirus zbiera żniwo. W związku z tym władze podjęły decyzję o tymczasowym zawieszeniu zajęć dydaktyczno-wychowawczych w polskich placówkach oświatowych – szkołach, przedszkolach i żłobkach. Odwołane zostają także imprezy masowe, wydarzenia artystyczne rozrywkowe i sportowe.
Jest to decyzja, która powinna być odbierana jako parasol ochronny dla całego społeczeństwa, w tym osób o obniżonej odporności oraz seniorów. Takie postępowanie ma na celu ograniczenie rozprzestrzeniania się wirusa.
2. Jakie są objawy zakażenia koronawirusem?
Dotychczasowe badania pokazują, że koronawirus SARS-CoV-2 przenoszony jest przede wszystkim drogą kropelkową (kaszel, kichanie). Uspokaja natomiast fakt, że wirus nie jest przenoszony przez powietrze. Okres inkubacji wirusa to od 1 do 14 dni.
Do najczęściej występujących objawów zakażenia koronawirusem zaliczają się m.in.:
- ogólne osłabienie organizmu,
- kaszel,
- gorączka,
- bóle mięśni.
- duszności.
Koronawirus SARS-CoV-2 przyczynia się do rozwoju infekcji dróg oddechowych. Przeważnie infekcje te przebiegają łagodnie, jednak mogą one skutkować rozwojem zapalenia płuc i niewydolnością układu oddechowego, co jest stanem niebezpiecznym dla zdrowia i życia.
Zakażenie koronawirusem może również przebiegać bezobjawowo lub z objawami niespecyficznymi (jak nudności i wymioty).
3. Kto jest najbardziej narażony na zakażenie koronawirusem?
Wskaźnik śmiertelności z powodu koronawirusa wynosi 3,4 proc., jednak w Europie z uwagi na lepszy dostęp do opieki medycznej, procent ten jest mniejszy. Umieralność jest różna w poszczególnych grupach wiekowych. Ze statystyk prezentujących dane dotyczące śmiertelności na koronawirusa najmniej jest przypadków śmiertelnych u dzieci do 9 roku życia. W przypadku dzieci i młodzieży od 9 do 18 roku życia przypadki śmiertelne są bardzo nieliczne, podobnie jak w przypadku młodych dorosłych.
Najwięcej przypadków śmiertelnych odnotowuje się u osób w wieku podeszłym (70+, 80+). Szczególnie narażone są także osoby, których organizm obciążony jest innymi schorzeniami na podłożu immunologicznym. Dodatkowo w grupie zwiększonego ryzyka znajdują się osoby z takimi przypadłościami jak cukrzyca, nadciśnienie czy choroby układu sercowo-naczyniowego. Te osoby powinny bezwzględnie obserwować i kontrolować stan swojego zdrowia.
Do tej pory nie ma leku przeciwwirusowego, który mógłby być wykorzystany do leczenia zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2. Osoby chore otrzymują wsparcie farmakologiczne, którego celem jest łagodzenie objawów (tzw. leczenie objawowe). Trwają prace nad przygotowaniem szczepionki na koronawirusa.
4. Gdzie należy się zgłosić w przypadku niepokojących objawów?
Osoby, które przebywały w ciągu 14 ostatnich dni w państwach o zwiększonym ryzyku występowania koronawirusa i zauważyły u siebie niepokojące objawy, powinny zgłosić się bezpośrednio do oddziału zakaźnego lub powiadomić telefonicznie stację sanitarno-epidemiologiczną.
Z podejrzeniem zakażenia koronawirusem nigdy nie powinniśmy się zgłaszać do lekarza rodzinnego ani do SOR-u, ponieważ są to miejsca, gdzie może dojść do rozprzestrzeniania się wirusa.
W razie potrzeby można skontaktować się ze specjalną całodobową infolinią Narodowego Funduszu Zdrowia: 800 190 590.
5. Co możesz zrobić, żeby się chronić?
MASECZKI TYLKO DLA CHORYCH:
Zakażenie koronawirusem możliwe jest w przypadku zetknięcia z osobą zakażoną (kaszel, kichanie, bezpośredni kontakt przy braku zachowania zasad higieny). Wiele osób zadaje sobie pytanie o zasadność noszenia maseczek chirurgicznych, tudzież budowlanych. Maseczki zapobiegają rozprzestrzenianiu się wirusa, wobec czego zaleca się, by nosiły je osoby zakażone oraz osoby z bliskiego otoczenia osoby zakażonej. Nie ma podstaw do noszenia takich maseczek przez osoby zdrowe.
Według WHO maski ochronne powinny nosić osoby chore oraz osoby z ich najbliższego otoczenia (opiekujące się nimi) tak, by nie rozprzestrzeniać wirusa dalej. Noszenie maseczki daje złudne poczucie bezpieczeństwa, a jej noszenie ma sens jedynie wtedy, kiedy zadbamy o wszystkie pozostałe elementy codziennej higieny, zwłaszcza mycie rąk.
MYJ RĘCE:
W wielu miejscach publicznych (szczególnie w publicznych toaletach) umieszczone zostały instrukcje prawidłowego mycia rąk, w których krok po kroku opisane zostały poszczególne czynności, jakie należy wykonać. Prawidłowe mycie rąk wodą z mydłem stosuje się w ramach profilaktyki w celu zmniejszenia ryzyka zakażenia koronawirusem. W przypadku braku możliwości umycia rąk wodą z mydłem, można użyć żelu antybakteryjnego.
Dlaczego tak ważne jest częste mycie rąk? Jak wspomnieliśmy, wirus przenosi się drogą kropelkową, jednak bardzo często stosowaną praktyką podczas kaszlu lub kichania, jest zasłanianie ust dłonią. W ten sposób poprzez dotykanie różnych rzeczy możliwe jest przenoszenie wirusa. Osoby zdrowe powinny zatem nie tylko dbać o higienę dłoni, ale też powstrzymywać się przed dotykaniem dłońmi okolic oczu, ust i nosa. W razie kichania lub kaszlu usta należy zasłaniać zgiętym ramieniem lub chusteczką trzymaną w dłoni. Jest to o wiele bardziej bezpieczne niż robienie tego bezpośrednio w otwartą dłoń.
UNIKAJ DUŻYCH SKUPISK:
W tym trudnym czasie warto unikać miejsc, w których przebywają duże skupiska ludzi. Jeśli już znajdujemy się w takich miejscach (markety, galerie handlowe), należy unikać chorych (kiszących, kaszlących) osób. Ważnym jest również noszenie przy sobie żelu lub płynu dezynfekującego na bazie alkoholu, którego będziemy mogli użyć w razie potrzeby, szczególnie w takich miejscach, w których kontakt z osobami jest częsty i regularny (publiczne toalety, komunikacja miejska).
NIE PANIKUJ:
Temat koronawirusa aż huczy w mediach. Na bieżąco prezentowane są najaktualniejsze newsy ze świata. Z tego powodu wiele osób boi się zakażenia. Strach potęguje również świadomość, że nie ma leku, by zwalczyć zakażenie. Panika jest jednak bezzasadna, może wprowadzić niepotrzebny chaos i zamieszanie. Stosujmy się do zaleceń WHO i Ministra Zdrowia, dbajmy o higienę i zdrową i zbilansowaną dietę, która jest podstawą dobrego samopoczucia.
6. #zostańwdomu
Kwarantanna to nie ferie. Lekarze apelują o rozsądek: #zostańwdomu! Decyzja o zawieszeniu zajęć w placówkach oświatowych i odwołanie imprez masowych nakłada na nas obywatelski obowiązek przestrzegania zasad kwarantanny przez nas i nasze rodziny.
O czym należy pamiętać w czasie kwarantanny domowej?
- potraktujmy sytuację poważnie. Dzięki temu unikniemy dalszego rozprzestrzeniania się wirusa w społeczeństwie. Ignorowanie tematu uniemożliwi powstrzymanie rozwoju kolejnych zakażeń.
- ograniczeniczmy wyjścia z domu do niezbędnego minimum. Wiele spraw można przełożyć lub załatwić telefonicznie lub przez internet.
- powstrzymajmy się od odwiedzania rodziny i znajomych. To nie jest właściwy czas na rodzinne zakupy w centrach handlowych, odwiedzanie sal zabaw z dziećmi oraz składanie wizyt. Najbliższe dni powinniśmy spędzić w domu, tylko z domownikami.
- ograniczmy wyjścia na dwór w miejsca, w których stykamy się z innymi ludźmi, jak np. siłownie plenerowe czy place zabaw.
- przełóżmy zaplanowane podróże na późniejszy termin, na rzecz pozostania w domu.
- pamiętajmy o seniorach – nie narażajmy ich na niepotrzebny kontakt z nami i z dziećmi, które mogą chorować bezobjawowo.
Mamy nadzieję, że niniejszy artykuł rozwiał wątpliwości na temat koronawirusa i dał odpowiedź na nurtujące pytania. W wyszukiwaniu informacji warto zachować spokój i trzeźwy rozsądek oraz sięgać po rzetelne i wiarygodne źródła, polecając przede wszystkim stronę serwisu Rzeczypospolitej Polskiej dedykowaną koronawirusowi. Strona ta zbiera wyłącznie oficjalne komunikaty, potwierdzone przez Ministerstwo Zdrowia lub Główny Inspektorat Sanitarny (GIS).
Bibliografia:
| 1. | https://www.gazetaprawna.pl/artykuly/1459128,who-oglasza-pandemie-koronawirusa-covid-19.html |
| 2. | https://www.politykazdrowotna.com/54757,koronawirus-pierwsza-ofiara-smiertelna-w-polsce-aktualizacja-1220 |
| 3. | https://www.rp.pl/Koronawirus-2019-nCoV/200319831-PILNE-Szkoly-uczelnie-i-przedszkola-zamkniete-na-dwa-tygodnie.html?fbclid=IwAR3AyCPEwNcPVsEOVgCGANR_4pM3r-H-NuobZsWBbMJR9jyujmb0gjpKkUI |
| 4. | https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2001017 |
| 5. | https://www.politykazdrowotna.com/54757,koronawirus-pierwsza-ofiara-smiertelna-w-polsce-aktualizacja-1220 |
