W okresie jesienno-zimowym odporność dziecka wystawiona jest na próbę. Wirusy i bakterie wywołujące różnego rodzaju choroby i dolegliwości są nie lada wyzwaniem dla niewykształconego jeszcze ostatecznie układu odpornościowego malucha. Jakie są objawy zakażenia wirusowego u dziecka? Jak leczyć i chronić dziecko przed wirusami?
Czym się różnią wirusy od bakterii?
W codziennych rozmowach bardzo często mówimy o wirusach i bakteriach wywołujących objawy przeziębienia. To nie jest do końca prawda. Wirusy i bakterie to zupełnie inne patogeny, także objawy, z jakimi mamy do czynienia przy infekcji, są różne.
Wirusy nie są żywymi organizmami, a tak naprawdę materiałem genetycznym w postaci DNA bądź RNA „zapakowanym” w białkową otoczkę zwaną kapsydem. W jej wnętrzu, oprócz wspomnianego materiału genetycznego, znajdują się również białkowe enzymy, które pozwalają na replikacje wirusa w zainfekowanej przez niego komórce. W skrócie można powiedzieć, że wirus wnika do wnętrza komórek, przykładowo, układu oddechowego i przekształca każdą z nich w „fabrykę” służącą do produkcji milionów takich samych kopii wirusów. Są one zdolne do wnikania do kolejnych komórek organizmu i powtarzania całego cyklu, który prowadzi ostatecznie do śmierci zainfekowanej komórki oraz powstania miejscowego stanu zapalnego.
Bakterie natomiast to żywe organizmy jednokomórkowe nieposiadające w swej budowie jądra komórkowego. Są to bardzo proste organizmy, które w ciągu milionów lat ewolucji wykształciły liczne mechanizmy pozwalające im na atakowanie innych komórek. Duża część z nich produkuje szkodliwe toksyny, które odpowiadają za objawy charakterystyczne dla danej choroby.
Jakie są objawy zakażenia wirusowego?
Objawy zakażenia wirusowego zależą przede wszystkim od miejsca, w którym zlokalizuje się sam wirus. W przypadku noro- czy rotawirusów, które atakują przewód pokarmowy, głównymi objawami będą wodnista biegunka, nudności i wymioty. W przypadku wirusów grypy czy też paragrypy lokalizujących się w drogach oddechowych najczęstszym objawem będzie duszność i kaszel. Wirusy grypy dotykają również mięśni, dlatego bardzo charakterystycznym objawem są bóle kostno-stawowe. W przypadku adenowirusów, oprócz objawów charakterystycznych dla przeziębienia, może pojawić się także zapalenie spojówek.
Przy infekcji dziecka kluczowe jest następujące pytanie – wirus czy bakteria? Odpowiedź na nie jest bardzo ważna, gdyż w przypadku infekcji bakteryjnej należy podać antybiotyk, natomiast w przypadku infekcji wirusowej jest on zbędny i może przynieść więcej szkód niż pożytku.
Diagnoza powinna być stawiana jedynie przez lekarza, on też powinien podjąć decyzję w sprawie dalszego leczenia. Są jednak objawy, które wskazują bardziej na infekcje wirusową bądź bakteryjną. W przypadku wirusa mamy najczęściej do czynienia z obrazem typowym dla przeziębienia, a więc katarem, kaszlem i stanem podgorączkowym. W przypadku zakażenia bakteryjnego dziecko bardzo często sprawia wrażenie bardziej chorego, a temperatura ciała może dochodzić nawet do 40 stopni Celsjusza. Nie jest to jednak reguła, dlatego zawsze w przypadku choroby dziecka diagnozę powinien postawić lekarz.
Ospa, półpasiec… najczęstsze choroby wirusowe u dzieci
Jedną z najczęściej występujących wśród dzieci chorób wirusowych jest ospa. Wywołuje ją wirus ospy wietrznej i półpaśca, czyli Varicella-zoster virus, który znany jest ze swojej bardzo dużej zakaźności. Dziecko jest zakaźne dla innych na 1-2 dni przed wystąpieniem wysypki oraz do momentu wyschnięcia wszystkich zmian skórnych, gdyż to właśnie znajdujący się w nich płyn stanowi materiał zakaźny. Okres od zakażenia do wystąpienia pierwszych objawów waha się między 10 a 21 dni. Objawy ospy to m.in. gorączka, ból głowy, złe samopoczucie, a także charakterystyczne dla tej choroby zmiany skórne o charakterze pęcherzyków.
Półpasiec wywoływany jest przez tego samego wirusa co ospa wietrzna, jednak różni się od niej objawami. Jest to tzw. reaktywacja utajonego zakażenia wirusem ospy. W skrócie można powiedzieć, że półpasiec występuje u osób, które wcześniej przebyły już ospę wietrzną. Jest to związane z faktem, że wirus po wyleczeniu ospy wietrznej pozostaje w pewnym sensie „uśpiony” w komórkach naszego organizmu. W sprzyjających dla niego warunkach, np. przy obniżonej z innych powodów odporności, może uaktywnić się i wywołać dolegliwości charakterystyczne dla półpaśca. Objawy półpaśca u dziecka to m.in. jednostronna, swędząca wysypka, której wystąpienie poprzedza złe samopoczucie, a także ból i mrowienie w okolicy jej wystąpienia.
Jak leczyć i chronić dzieci przed wirusami?
Nie istnieje dedykowane leczenie przeciwko wirusom przeziębienia czy ospy wietrznej. Możemy jednak w pewien sposób chronić nasze dziecko przed nimi. Przede wszystkim należy pamiętać o szczepieniach, które w skuteczny sposób chronią dziecko przed wirusami, takimi jak odra, świnka czy też właśnie ospa wietrzna. Co więcej, warto zadbać o dietę dziecka, odpowiednią ilość snu oraz regularną aktywność fizyczną. W ten sposób jego odporność zwiększy się, a tym samym stanie się trudniejszym celem dla potencjalnych patogenów.
Kiedy dziecko zachoruje, konieczne jest leczenie objawowe. W tym celu u najmłodszych dzieci można stosować paracetamol, natomiast u dzieci nieco starszych również ibuprofen. W przebiegu infekcji trzeba zadbać o odpowiednie nawodnienie dziecka, dietę oraz nawilżanie powietrza. W przypadku wystąpienia niepokojących objawów, takich jak pojawienie się wybroczyn na ciele dziecka, nagła zmiana jego zachowania czy też bardzo wysoka gorączka, należy jak najszybciej udać się do pediatry.
Materiał Partnera
