Właściwe odżywianie to klucz do dobrego samopoczucia oraz zgrabnej sylwetki. Właśnie z tego powodu tak ważne jest obalanie dietetycznych mitów. Wiele osób wciąż hołduje nieprawdziwym przekonaniom, które przekazuje swoim najbliższym, a zwłaszcza dzieciom. To właśnie one szybko przejmują wierzenia rodziców i często do końca życia tkwią w błędzie. Mamy nadzieję, że dzięki temu artykułowi dowiesz się, które przekonania na temat odżywiania są błędne, a które zgodne z rzeczywistością, co ułatwi Ci komponowanie codziennego menu. W obalaniu dietetycznych mitów pomoże nam dietetyk z firmy cateringowej WygodnaDieta.pl.
Skąd się biorą mity dietetyczne?
Źródła mitów dietetycznych są naprawdę różne. Czasem wystarczy drobna pomyłka w naukowej publikacji, bądź niewłaściwe zrozumienie, bądź nadinterpretacja udostępnionych informacji, zapamiętane przez dużą grupę osób. Innym razem do przekazywania niewłaściwych informacji przyczynia się brak dokładnego sprawdzania źródeł tych wiadomości. To główny problem w przypadku powstawania wszelakich mitów. Warto pamiętać, że tylko pełna wiedza w danym zakresie pozwala na podejmowanie świadomych wyborów, również tych dietetycznych. Właśnie z tego powodu postanowiliśmy rozprawić się z mnóstwem żywieniowych przekonań, które nie zawsze są zgodne z prawdą.
Mity na temat zdrowego odżywiania
Mit nr 1: Cukier z owoców jest zdrowy i nie tuczy
Owoce często polecane są jako doskonałe substytuty tradycyjnych słodyczy. Są smaczne, słodkie, a przy tym zawierają mnóstwo witamin. Warto jednak pamiętać, że nie wolno z nimi przesadzać. Cukier, zawarty w owocach, czyli fruktoza, przyczynia się do odkładania tłuszczu w wątrobie. Sprzyja też wysokiemu poziomowi cholesterolu. Ponadto większość owoców powoduje szybki wzrost cukru we krwi, dlatego nie są polecane diabetykom i osobom z insulinoopornością. Nadmierne spożycie owoców oraz przede wszystkim soków owocowych może prowadzić do zwiększania masy ciała.
Mit nr 2: Szpinak to najlepsze źródło żelaza
Szpinak to doskonały dodatek do wielu dań obiadowych, sałatek czy koktajli. Powszechnie uważa się, że jest on doskonałym źródłem żelaza. Szpinak rzeczywiście zawiera go całkiem sporo, bo 2,8 mg na 100 g. Niestety, duża zawartość żelaza w produkcie nie zawsze oznacza, że jest on dobrym źródłem tego pierwiastka. Więcej żelaza niż w szpinaku znajdziemy chociażby w fasoli, orzechach, pistacjach, pestkach dyni czy słonecznika. Co ciekawe, żelazo ze szpinaku jest słabo przyswajalne, ponieważ zawiera on także kwas szczawiowy, hamujący proces wchłaniania tego pierwiastka.
Mit nr 3: Miód jest mniej tuczący niż cukier
Miód powszechnie uważany jest za zdrowy. Zawiera witaminy i składniki mineralne, które wspierają odporność i mają pozytywny wpływ na nasze samopoczucie. Warto jednak wiedzieć, że łyżeczka miodu czyli 12 g to około 40 kcal, podczas gdy łyżeczka cukru 5 g to 20 kcal. Co ciekawe, wiele zdrowotnych właściwości miodu znika podczas obróbki termicznej. Pod względem chemicznym miód to mieszanka cukrów prostych, dlatego też nie u wszystkich może być stosowany jako bezpieczny zamiennik cukru. Diabetycy oraz osoby z insulinoopornością powinni unikać zarówno miodu, jak i cukru.
Mit nr 4: Ziemniaki tuczą
Ziemniaki są niezwykle popularne w naszej kuchni, a wokół nich narosło mnóstwo mitów. Powszechnie uważa się je za niezdrowe i tuczące. Tymczasem 100 g ugotowanych ziemniaków to ok 70 kcal! Tuczące mogą okazać się dodatki, które serwujemy z tymi niedocenianymi warzywami. Uważaj więc na sposób przygotowania mięsa. Wpływ na tuszę mają także sosy, masło czy wszelkiego rodzaju zasmażki, którymi polewasz gotowane ziemniaki. Najlepiej podawaj je ze świeżym koperkiem i odrobiną soli – wówczas nie podwyższysz ich kaloryczności.
Mit nr 5: Cytrusy zawierają mnóstwo witaminy C
Cytryny, pomarańcze czy grapefruity powszechnie uważane są za świetne źródła witaminy C. Tymczasem zawierają one średnio 50 mg/100 g produktu. Jest to duża ilość, jednak warto wiedzieć, że mamy wokół siebie rodzime produkty, które mają w sobie znacznie więcej witaminy C. Zwróćmy szczególną uwagę na owoce dzikiej róży – w 100 gramach zawierają aż 30 razy więcej kwasu askorbinowego. Dobrym źródłem witaminy C są także czarne porzeczki (ok 180 mg/100 g), papryka żółta (ok 180 mg/100 g) oraz natka pietruszki (ok 177 mg/100 g).
Fakty na temat zdrowego żywienia
Fakt nr 1: Ciemne pieczywo jest zdrowsze niż białe
Pieczywo ciemne to produkt wytworzony z mąki pełnoziarnistej. Jest ona bogata w błonnik i inne składniki mineralne, dzięki czemu szybciej i na dłużej zaspokaja głód. To także dobry wybór dla diabetyków i osób z zaburzoną gospodarką insulinową, ponieważ znacznie wolniej podnosi ono poziom cukru we krwi. Warto jednak uważać na różne triki, stosowane przez producentów pieczywa. Niektórzy bowiem barwią swoje wypieki karmelem lub słodem jęczmiennym, by udawały one pełnoziarniste wyroby. Dokładnie sprawdzaj skład wybranego pieczywa.
Fakt nr 2: Olej rzepakowy zawiera mnóstwo kwasów omega-3
Olej rzepakowy to kolejny rodzimy produkt, którego nie doceniamy. Często rezygnujemy z niego na rzecz chociażby oliwy z oliwek. Oliwa to oczywiście zdrowy wybór – zawiera antyoksydanty, witaminę E czy kwasy omega-3. Jest odpowiednim wyborem do sałatek i innych posiłków przygotowywanych na zimno. Podczas obróbki termicznej lepiej wybrać olej rzepakowy ze względu na niski punkt dymienia. Nie wszyscy wiedzą, że olej rzepakowy zawiera niewielką ilość nasyconych kwasów tłuszczowych. Ponadto skład i wzajemne proporcje kwasów tłuszczowych w oleju rzepakowym korzystnie wpływają na zdrowie człowieka, cechuje je bowiem duża zawartość kwasu oleinowego oraz tzw. niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT) – kwasu linolowego (n-6) i kwasu α-linolenowego (n-3) z uwzględnieniem korzystnej proporcji między nimi. Kwasy te działają korzystnie na gospodarkę lipidową, zmniejszając stężenie cholesterolu i triglicerydów we krwi.
Fakt nr 3: Kobiety w ciąży powinny jeść dla dwojga
Ciąża to wyjątkowy czas dla każdej z pań. Niektóre kobiety właśnie wtedy pozwalają sobie na odstępstwa od standardowej diety. Warto jednak wiedzieć, że podczas ciąży jesz dla dwojga, nie zaś za dwoje. Twoje zapotrzebowanie kaloryczne zmienia się w zależności od trymestru, jednak organizm kobiety razem z rozwijającym się nowym organizmem wcale nie potrzebują aż dwukrotnie większej dawki kalorii. Należy natomiast zadbać o jakość spożywanych posiłków. Spróbuj zrezygnować z wysokoprzetworzonej żywności, gotowych dań i dużych ilości słodyczy. Postaw na chude mięsa, ryby, warzywa oraz owoce, nabiał, a także pełnoziarniste produkty spożywcze oraz zadbaj o odpowiednią suplementację np. kwasu foliowego.
Fakt nr 4: Nie musisz pomijać posiłków, aby schudnąć
Odchudzanie to temat, wokół którego narosło mnóstwo mitów żywieniowych. Tymczasem najważniejsza jest jedna zasada: dostarczaj sobie mniej kalorii niż potrzebuje Twój organizm, a z czasem pozbędziesz się zbędnych kilogramów. Ważne jednak, by drastycznie nie obniżać energetyczności posiłków – wystarczy spożywać około 500 kcal mniej niż wynosi całkowite zapotrzebowanie. W tym celu zmniejsz zjadane porcje, ale nie pomijaj konkretnych posiłków. Dostarczaj organizmowi energii w postaci małych dań, zjadanych w regularnych odstępach czasu. Dzięki temu schudniesz zdrowo i trwale, bez głodówki i efektu jo-jo.
Fakt nr 5: Diety eliminacyjne nie są jednoznaczne z dietami odchudzającymi
Diety eliminacyjne, jak dieta bez glutenu, bez laktozy, bez nabiału, wegetariańska czy wegańska to sposoby odżywiania, które zakładają rezygnację ze spożywania danych produktów z uwagi na nadwrażliwości pokarmowe bądź zasady etyczne. Nie oznacza to jednak, że są one jadłospisami stricte odchudzającymi. Podstawą zdrowej redukcji jest obniżenie kaloryczności posiłków, nie zaś eliminacja konkretnych produktów. Zarówno dieta wegańska, wegetariańska, jak i bezglutenowa to pewien styl żywienia i może prowadzić do chudnięcia, tycia czy utrzymywania aktualnej wagi w zależności od ilości spożywanych kalorii.
Fakty i mity o odżywianiu – podsumowanie
Przytoczyliśmy jedynie niektóre fakty i mity o odżywianiu. Takich przykładów jest całe mnóstwo! Czasem niełatwo rozstrzygnąć, co jest prawdą, a co skutkiem niefortunnej pomyłki. Warto więc weryfikować swoją wiedzę u dietetyków czy lekarzy. Są jednak osoby, którym szczególnie zależy na zdrowym odżywianiu bądź odchudzaniu, ale nie mają czasu albo możliwości, by skupić się nad faktami i mitami o odżywianiu. Jak poradzić sobie w takiej sytuacji? Z pomocą może przyjść catering dietetyczny. Dieta pudełkowa to wygodne rozwiązanie, które pozwala na spożywanie zdrowych posiłków o określonej kaloryczności. Dania z dostawą do wielu miejscowości możesz zamówić chociażby w Wygodnej Diecie. Firma oferuje kilkanaście różnorodnych jadłospisów, a każde menu układane jest przez dietetyka. Szczególną uwagę poświęca się tu jakości dań oraz ich zbilansowaniu pod kątem składników odżywczych. Dzięki temu nie musisz obawiać się o niedobory podczas korzystania z diety pudełkowej.
Jedzenie to ważna część naszego życia, dlatego też zadbaj o to, by na Twoim talerzu znajdowały się głównie zdrowe, smaczne i różnorodne posiłki. Nie ulegaj dietetycznym mitom i weryfikuj swoją wiedzę, a Twój organizm na pewno odwdzięczy się świetną kondycją oraz doskonałą sylwetką.
