Wątroba to narząd, który łatwo zaśmiecić, jeśli się o niego nie dba, a kiedy raz go zaśmiecisz, jest po nim. Pewnie nie myślisz o tym zbyt czesto, ale może warto zainteresować się swoją wątrobą? W tym artykule przedstawiamy jak dbać o wątrobę.
Prawdopodobnie nie myślisz o tym zbyt często, ale wątroba jest kluczowym organem w twoim organizmie. Wszystko, co jesz i pijesz oraz wszelkie środki medyczne przechodzą przez nią. To właśnie dlatego należy o nią dbać, by była zdrowa i mogła dobrze wykonywać swoje zadania. „Jest to narząd, który łatwo zaśmiecić, jeśli się o niego nie dba” - mówi Rohit Satoskar z Transplantacyjnego Instytutu Medstar Georgetown.- „Jeśli raz go zaśmiecisz, jest po nim”.
Wątroba jest mniej więcej wielkości piłki nożnej i osadzona jest w dolnej części klatki piersiowej, po prawej stronie. Wątroba ma kilka istotnych dla naszego organizmu funkcji, m.in. pomaga oczyścić krew poprzez pozbycie się szkodliwych substancji chemicznych, które zbierają się w organizmie. Magazynuje ona także cukier, który nazywamy glukozą- dając nam szybki zastrzyk energii, gdy jej potrzebujemy.
Nie ma nic trudnego w utrzymaniu zdrowej wątroby, wystarczy się tym zainteresować. Wszystko kręci się wokół „zdrowego stylu życia”. Ray Chung, dyrektor medyczny przeszczepu wątroby programu w Massachusetts General Hospital mówi: „W trosce o wątrobę znacznie ważniejsze jest unikanie tego, co jest złe, niż jedzenie lub picie rzeczy, które są szczególnie odżywcze dla wątroby”.
Więcej o funkcjach wątroby dowiesz się z artykułu „Znamienna rola wątroby w organizmie".
Sposoby na zdrową wątrobę
-
Nie pij dużo alkoholu. Może to spowodować uszkodzenie komórek wątroby i prowadzić do obrzęków lub blizn, które mogą doprowadzić do marskości wątroby, a ta z kolei może być śmiertelna. Ile alkoholu to „za dużo”. Wytyczne rządu USA mówią, że mężczyźni powinni pić nie więcej niż dwa drinki dziennie, a kobiety nie więcej niż jeden.
-
Jedz zdrowo i regularnie ćwicz. Twoja wątroba ci za to podziękuje. Utrzymanie wagi pod kontrolą pomaga zapobiegać chorobom stłuszczenia wątroby (NAFLD). Jest to stan, który prowadzi do marskości wątroby.
-
Uważaj na przyjmowane leki. Niektóre leki na cholesterol mają działania uboczne, które powodują zaburzenia czynności wątroby. Również środek przeciwbólowy- paracetamol może uszkodzić wątrobę, jeśli przyjmujemy go w nadmiarze. Biorąc różne leki, możemy nawet nie zdawać sobie sprawy, ile paracetamolu przyjmujemy. Znajduje się on bowiem w setkach różnych leków, takich jak leki przeciwbólowe i leki na receptę. Niektóre leki mogą bardzo silnie uszkodzić naszą wątrobę, jeśli połączymy je z alkoholem, niektóre zaś są nietolerowane w połączeniu z innymi lekami. To bardzo ważne by podczas przyjmowania wielu leków zapoznać się z ulotką i dopytać farmaceutę lub lekarza czy można przyjmować je razem, czy należy zachować jakąś przerwę.
-
Zapobiegaj wirusowemu zapaleniu wątroby. Wirusowe zapalenie wątroby to poważna choroba, która całkowicie niszczy wątrobę. Istnieje kilka typów tego zapalenia. Zapalenie wątroby typu A można złapać od jedzenia lub wody, która ma już wirusa. Dlatego ważne jest, by się zaszczepić, szczególnie dotyczy to osób podróżujących po krajach, gdzie ogniska wirusa są wzmożone.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B i C są natomiast rozprzestrzeniane za pośrednictwem krwi i płynów ustrojowych. Aby obniżyć ryzyko złapania wirusa, należy dbać o higienę i nie dzielić się przedmiotami takimi jak szczoteczka do zębów, maszynka do golenia. Ważne jest również ograniczenie partnerów seksualnych i każdorazowe zabezpieczanie się prezerwatywą. Warto zaznaczyć, że nadal nie wynaleziono szczepionki na zapalenie wątroby typu C, ale jest jedna na zapalenie typu B.
Badania na wirusowe zapalenie wątroby (WZW)
Ponieważ zapalenie często nie powoduje żadnych widocznych objawów, można je mieć od lat i nie wiedzieć o tym. Jeśli podejrzewasz, że miałeś kontakt z wirusem, koniecznie porozmawiaj o tym z lekarzem, który stwierdzi czy potrzebne jest wykonanie badania krwi. Pokolenie wyżu demograficznego jest bardziej narażone na choroby wątroby.
Nie wdychaj toksyn
Niektóre środki czyszczące, produkty aerozolowe i owadobójcze posiadają substancje chemiczne, które mogą uszkodzić wątrobę. Unikaj bezpośredniego kontaktu z nimi. Dodatki do papierosów również mogą uszkodzić wątrobę, więc nie pal, ale również nie wdychaj dymu przy palaczach.
Uważaj na zioła i suplementy diety.
Niektóre zioła oraz suplementy mogą uszkodzić wątrobę. Oto kilka, które powodują problemy z wątrobą: żywokost, szakłak amerykański, chaparral, pieprz metystynowy i efedryna – organiczny związek chemiczny, alkaloid roślinny, pochodna fenyloetyloaminy. W ostatnich latach na rynek obficie wypuszczane są zioła i suplementy diety, które mają „odtworzyć” naszą wątrobę. Najczęstsze ich składniki to ostropest plamisty, borututu i chanca piedra. Trzeba być jednak ostrożnym i nie wierzyć sloganom reklamowym. „Nigdy nie było żadnych wysokiej jakości dowodów, że te produkty faktycznie działają na zdrowie wątroby,” mówi Chung- „Niektóre mogą nawet zaszkodzić”.
Pij kawę
Badania pokazują, że picie kawy może obniżyć ryzyko zachorowania na chorobę wątroby. Nikt nie wie, dlaczego tak jest, ale warto mieć to na uwadze i sprawdzać najnowsze badania z tej dziedziny.
Aby zachować swoją wątrobę w dobrej formie, praktykuj zdrowy styl życia, w tym zdrowe odżywianie i uważaj także na leki, które przyjmujesz oraz na wszelkie nowinki, które mają „pomoc odbudować wątrobę”. Dr Chung mówi. „Wątroba to jeden z najbardziej wyrozumiałych narządów, ale też ma swoje granice”. Jak wspomniałam w artykule- w aptekach można znaleźć produkty ziołowe oraz suplementy na wątrobę. Jeśli chcesz o nią zadbać i kupić taki produkt pamiętaj, by zapoznać się z ulotką oraz porozmawiać o jego przyjmowaniu z lekarzem lub farmaceutą. Może zainteresować cię Sylimarol, który jest lekiem w postaci tabletki drażowanej mającym pomagać w procesie odnowy oraz rekonwalescencji wątroby. Hepaslimin to natomiast suplement diety w postaci tabletek, mający za zadanie nie tylko utrzymanie wątroby w dobrej kondycji, ale również zachowanie prawidłowej masy ciała. Pamiętaj również, że nie wystarczy przyjmowanie leków, suplementów czy innych produktów – kluczowa jest zrównoważona dieta i nieobciążanie wątroby toksynami.
