Wegetarianizm i weganizm brzmi ekstremalnie? Przedstawiamy kolejną odmianę diety roślinnej - surowy weganizm (w praktyce zwany też raw food diet). Czym jest ta dieta i co w praktyce oznacza ,,surowe jedzenie”? Na te pytania odpowiadamy w tym artykule.
Surowa dieta - co to oznacza w praktyce?
Nie ma osoby, która nie zjadłaby w swoim życiu czegoś surowego. Na co dzień jednak nie zwracamy uwagi na to, że chrupanie marchewki, jabłek, owoców leśnych czy innych odmian owoców to przecież jedna z praktycznych form diety surowej, zwanej też witarianizmem lub frutarianizmem. Każda dieta czerpie odrobinę z innych, dlatego również w przypadku diety surowej, możemy upatrywać inspiracji dietą wegetariańską, wegańską lub dietą paleo.
Sprawdź również: Dieta wegańska – rośliny mają moc
Dieta raw food stała się popularna w Hollywood wśród celebrytów, którzy przed ważnymi wydarzeniami szukali szybkiego sposobu na to, jak prezentować się zjawiskowo. Kilkudniowa dieta surowa zapewniała im nie tylko szybką redukcję wagi ciała (szczególnie jeśli chodzi o usuwanie nagromadzonej w organizmie wody), ale też sprawiała, że czuli się rześko i świeżo, co przekładało się na ich prezentację na czerwonym dywanie.
Raw food, witarianizm czy też frutarianizm to dieta, która opiera się na spożywaniu produktów surowych, nieprzetworzonych i niepoddanych obróbce termicznej. Co ciekawe w tym rozumieniu obróbka termiczna dotyczy poddawania produktów spożywczych działaniu temperatury wyższej niż 45 stopni Celsjusza. Dopóki temperatura nie przekracza wskazanego zakresu, mówimy o tzw. suszeniu, które jest dozwolone na tej diecie (1).
Do suszenia wykorzystuje się specjalną suszarkę spożywczą, w której można przygotować suszone frytki, chipsy i ciekawe dodatki do żywności. Innym podobnym urządzeniem jest dehydrylator. Poza suszeniem witarianie uznają również namaczanie (np. w celu zmiękczenia niektórych produktów), kiszenie i fermentowanie. W związku z tym menu i lista produktowa są dość okrojone, uznają bowiem te produkty, które można poddawać wspomnianym procesom (2).
Raw food – restrykcyjny weganizm?
Nie da się ukryć, że raw food jest odgałęzieniem diety wegańskiej. Dotyczy bowiem spożywania wyłącznie produktów surowych, a raczej nikt nie pomyślałby o spożywaniu surowych jaj czy produktów pochodzenia zwierzęcego. Dieta surowa jest uznawana za restrykcyjną odmianę weganizmu. Nic bardziej mylnego. Restrykcja konotuje jednak negatywne skojarzenia, a jak wynika z badań, dieta surowa może się okazać pomocna i dobra dla organizmu, szczególnie jeśli jest on przeciążony.
Wokół diety raw food narosło mnóstwo mitów. Z pewnością jednak dieta ta wzbudza coraz większe zainteresowanie, co wiąże się z tym, że na temat samej diety i jej efektów powstają liczne publikacje, badania, a wokół niej zbiera się wielu zwolenników, którzy chwalą się dobrym zdrowiem i samopoczuciem. Jednak nie można mówić o gronie zwolenników, bez choćby napomknięcia o równie sporej liczbie przeciwników, wśród których znajdują się także naukowcy. Wiemy jednak, że każdy medal ma dwie strony.
Dieta surowa – szansa na reset?
Żyjemy w czasach dobrobytu, w których mamy łatwy dostęp do większości produktów spożywczych, nawet tych z innych krajów. Nie dziwi więc to, że pozwalamy sobie na taką różnorodność kulinarną. Również pod względem przygotowania. Dieta surowa jest niejako powrotem do korzeni, jednak w najbardziej podstawowym rozumieniu tego słowa. Zanim człowiek pierwotny posiadł zdolność wykorzystania ognia w celu swojego kulinarnego rozwoju, żywił się tym, co dawała mu natura, a więc głównie owocami i warzywami, choć i tak miał bardzo ograniczone możliwości wyboru, a transport i handel nie były wtedy tak rozwinięte, jak współcześnie.
Niektórzy zadają sobie pytanie, po co się ograniczać i rezygnować z wielu przepysznych dań? Przecież nie mieszkamy w jaskiniach, nie musimy wędrować, walczyć o przetrwanie, a sklepowe półki wręcz uginają się od produktów. Do wyboru, do koloru. To prawda. Jest to jeden z argumentów, jakim posługują się konserwatywni praktycy diety tradycyjnej. Prawda jest jednak taka, że w czasach dobrobytu, zapomnieliśmy, jaka jest istota jedzenia. Jesteśmy społeczeństwem przejedzonym, mimo że po drugiej stronie globu panuje głód.
Dieta surowa ma być wobec tego niejako przypomnieniem, że człowiek je, aby żyć, a nie odwrotnie. Chodzi też o celebrowanie posiłków i skupianie się na tym, co wkładamy do koszyka, a później do naszych ust. Jest to też sposób na odpoczynek dla organizmu, szansa na jego oczyszczenie i reset, dla kubków smakowych. Osoby na tej diecie same zauważają, że po pewnym czasie wiele produktów smakuje inaczej (3). Nie oznacza to jednak opieraniu całego jadłospisu wyłącznie na jednym rodzaju pożywienia, jak np. na diecie bananowej.
Korzyści diety frutariańskiej
Poza tym, że dieta frutariańska ma właściwości oczyszczające i przywracające równowagę wewnętrzną organizmowi, można wymienić szereg innych zalet, wynikających z jej praktykowania (4). Zacznijmy od spadku wagi. Jest to dość oczywisty punkt, zwłaszcza że opierając swoją dietę na naturalnych i nieprzetworzonych produktach, można zredukować masę ciała. Spadek wagi może być jednak związany z oczyszczaniem organizmu i pozbywaniem się toksyn oraz szkodliwych produktów przemiany materii.
Zainteresuj się: Dieta śródziemnomorska – odchudzanie czy styl życia?
Detoksykacja to jednak nie tylko spadek wagi, ale także widoczna poprawa w wyglądzie zewnętrznym. Owoce i warzywa są bogate w witaminy i składniki mineralne, które wpływają korzystnie na kondycję włosów, skóry i paznokci. Są przecież doskonałym źródłem antyoksydantów. Te zaś zmniejszają szkodliwy wpływ wolnych rodników i stresu oksydacyjnego. Ich nieprzecenione walory promuje również oczyszczająca dieta dr Dąbrowskiej. Poza tym owoce i warzywa, niepoddane obróbce termicznej, stanowią przecież podstawę piramidy żywienia.
Witarianizm – wyłącznie owoce i warzywa?
Brzmi to dość restrykcyjnie. Jedzenie samych owoców i warzyw może okazać się nudne na dłuższą metę, dlatego witarianie zabezpieczyli się i urozmaicili swój jadłospis. Bazując na owocach i warzywach, można przygotować naprawdę ciekawe potrawy. Witarianie przygotowują makarony, sałatki z dressingami (oczywiście własnoręcznie wykonanymi), własne mleka roślinne na bazie migdałów czy kokosa, zupy i różnorodne koktajle. W ich menu znajdują się nawet surowe ciasta, których podstawą są bakalie i orzechy, a także pizza!
Frutarianie udowadniają tym samym, że dla chcącego nic trudnego. Wystarczy ruszyć swoją wyobraźnię i mieć w zanadrzu trochę wolnego czasu. Poza tym dieta witariańska to nie tylko owoce i warzywa. Frutarianie uwzględniają w swoim menu również orzechy, bakalie, a także różnego rodzaju oleje i oliwy. W diecie witarian mogą znaleźć się także rośliny strączkowe (bardzo często suszone). Niektóre osoby na diecie frutariańskiej uwzględniają także napoje ziołowe (herbaty, napary), choć większość osób uważa, że nie powinno to należeć do witariańskiej praktyki.
Dieta surowa – zagrożenia
Jak każda dieta, również dieta surowa spotyka się z nieprzychylnymi komentarzami przeciwników. Zarzuca się jej bowiem, że prowadzi do licznych niedoborów, pogarsza stan zdrowia i jest odpowiednia tylko dla osób, żyjących w cieplejszym klimacie. Jedząc surowo, można doprowadzić do wychłodzenia organizmu, szczególnie w porze zimowej. Poza tym dostęp do sezonowych owoców i warzyw w tej porze roku w naszym kraju jest skomplikowany. Trudno o naturalne i organiczne produkty z upraw w okresie, kiedy temperatura spada poniżej 0.
Czytaj także: Dieta zupowa – souping w natarciu
Trzeba pamiętać, że owoce i warzywa są bogate w błonnik. Nadmiar błonnika w diecie sprzyja występowaniu takich dolegliwości jak wzdęcia, gazy, zaparcia bądź biegunki. Przy spożywaniu wysokiej ilości tego składnika kluczowe jest odpowiednie nawodnienie. Aby utrzymać odpowiednią ilość błonnika, dieta powinna być zbilansowana i zrównoważona. Warto regulować spożycie pewnych produktów, by zachować równowagę.
Surowa dieta jest także niskokaloryczna, dlatego naturalne jest, że aby dostarczyć sobie energii (kalorii) trzeba jeść nieco więcej. Warto więc kontrolować ilość spożywanych produktów, ale także ich jakość. A co w przypadku niedoborów? Warto pamiętać, że każda dieta może być niedoborowa, jeśli nie jest odpowiednio zbilansowana. Udokumentowano, że zrównoważona dieta (jak np. dieta lekostrawna czy dieta Ewy Chodakowskiej) jest odpowiednia na każdym etapie życia. Warto jednak pamiętać o regularnej kontroli morfologicznej oraz o rozsądnej suplementacji (5).
Bibliografia:
- https://www.healthline.com/nutrition/raw-food-diet#section2
- https://www.webmd.com/food-recipes/guide/raw-food-diet#1
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/7381.php
- https://www.webmd.com/diet/a-z/raw-foods-diet
- https://www.healthline.com/nutrition/7-supplements-for-vegans
Uwaga!
Treści przedstawione w powyższym wpisie posiadają charakter informacyjny. W razie problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem. Administrator nie ponosi konsekwencji wynikających z praktycznego wykorzystania zawartych w Serwisie informacji.
