W ostatnim czasie dość popularnym zagadnieniem w świecie zdrowia stały się ćwiczenia dna miednicy. Do niedawna tematyka ta rzadko była podejmowana, a nawet owiana tabu ze względu na ,,część ciała”, której ona dotyczy. Okazuje się, że temat zasługuje na szczególną uwagę, a ćwiczenie mięśni dna miednicy przynosi liczne korzyści prozdrowotne. Porozmawialiśmy na ten temat z Paulą Machnik – certyfikowaną Terapeutką Treningu Dna Miednicy.
Gdzie znajdują się mięśnie dna miednicy?
Mięśnie dna miednicy to potocznie zwane „mięśnie Kegla”. Nazwa ta pochodzi od nazwiska lekarza, który opracował ćwiczenia dla tych mięśni. W nazewnictwie medycznym zwrotu tego używamy do opisania treningu, a nie nazwy grupy mięśni. Obręcz miednicza jest zbudowana z dwóch kości miednicznych, spojenia łonowego oraz kości krzyżowej.
Do czego służą mięśnie dna miednicy?
Mięśnie dna miednicy tworzą układ mięśniowy wewnętrzny oraz same dzielą się na trzy warstwy: wewnętrzną, pośrednią oraz zewnętrzną. Każda z nich ma swoją funkcję.
Warstwa zewnętrzna, którą tworzą:
- mięsień opuszkowo-gąbczasty,
- mięsień kulszowo-jamisty,
- zwieracz zewnętrzny odbytu.
Jej funkcją jest zwieranie i otwieranie otworów ciała oraz przygotowanie narządów do stosunku płciowego.
Warstwa pośrednia, na którą składa się:
- mięsień poprzeczny głęboki i powierzchowny krocza.
Funkcją tej warstwy jest reagowania na zmianę ciśnienia śródbrzusznego i uszczelnianie cewki moczowej.
Warstwa wewnętrzna to:
- mięsień łonowo-odbytniczy,
- mięsień łonowo-guziczny,
- mięsień biodrowo-guziczny.
Pełni przede wszystkim funkcję stabilizującą oraz odpowiada za zapewnienie anatomicznego położenia narządów wewnętrznych i prawidłowej kontynencji, czyli zdolności organizmu do dobrowolnego zatrzymywania moczu, stolca i gazów, czego przeciwieństwem jest chociażby problem nietrzymania moczu (inkontynencja).
Czy ćwiczenia mięśni dna miednicy powinny być codzienną praktyką?
Przyniosłoby to bardzo dobre korzyści dla dna miednicy! Należy pamiętać o tym, że żeby coś stało się naszym nawykiem, potrzebujemy bardzo dużo czasu oraz wytrwałej pracy. Ćwiczenia mięśni dna miednicy opierają się na wizualizacji, zmianie nawyków higienicznych oraz czynności dnia codziennego. Większość ćwiczeń możemy dowolnie zmodyfikować tak, żeby dało się ćwiczyć nawet w autobusie lub siedząc przy biurku.
Jakie korzyści wynikają z regularnego ćwiczenia mięśni dna miednicy?
Wszystko zależy od potrzeb oraz celu naszej pacjentki. Panie często zgłaszają się z danym problemem. Może być to nietrzymanie moczu, obniżenie narządów rodnych, bolesne stosunki, po porodzie oraz profilaktycznie. Terapia dobierana jest indywidualnie do każdej z kobiet. Efektami takiej terapii może być zmniejszenie częstości, intensywności występowania incydentów gubienia moczu, zmniejszenie bólu podczas stosunku, poprawa jakości życia. U kobiet cierpiących na inkontynencję (nietrzymanie moczu), celem może być wyjście do kina bez obawy, czy zdążą pójść do toalety przed niekontrolowanym wyciekiem.
Regularne ćwiczenia mięśni dna miednicy poprawiają funkcjonowanie mięśni, zmniejszają dolegliwości bólowe. Mogą pomóc przygotować się do porodu oraz zmniejszyć bądź zapobiec powikłaniom po nim, np.: nacięciu krocza, nietrzymaniu moczu, obniżeniu narządów rodnych.
Czy ćwiczenia mięśni dna miednicy to temat, który dotyczy wyłącznie kobiet? Co z kobietami w ciąży?
Kobiety są bardziej świadome swojego ciała i jego potrzeb. Szybciej poproszą o pomoc, w tak intymnej sprawie. Nie oznacza to, że mężczyźni nie cierpią na podobne dolegliwości. U płci męskiej również występuje nietrzymanie moczu! Ćwiczenia mięśni dna miednicy dla mężczyzn również istnieją i serdecznie polecam Panom wizytę u fizjoterapeuty uroginekologicznego.
Tak, jak już wcześniej wspomniałam, ćwiczenia mięśni dna miednicy dają bardzo pozytywne efekty jeśli chodzi o kobiety w ciąży. Do fizjoterapeutki uroginekologicznej można zgłosić się już przed planowaniem ciąży, w celu przygotowania się do niej w aspekcie zdrowego dna miednicy. Pacjentki, które już są w ciąży, bezwzględnie muszą dostać pozwolenie od lekarza prowadzącego ciążę. Jest to zabezpieczenie, że nie ma żadnych przeciwwskazań. Ćwiczenia mięśni dna miednicy dla ciężarnych przygotowują otwory dna miednicy do porodu, zmniejszają ryzyko nacięcia krocza oraz występowanie nietrzymania moczu po porodzie.
Czy można ćwiczyć w domu? Czy do ćwiczeń potrzebny jest specjalny sprzęt?
Ćwiczenia w domu to konieczność, ponieważ praca w gabinecie jest to jedynie 30% sukcesu! Reszta zależy od “pracy domowej”. Każda moja pacjentka dostaje konspekt ćwiczeń, które powinna ćwiczyć we własnym zakresie, pomiędzy wizytami. Ćwiczenia mięśni dna miednicy cechują się małą intensywnością, do ich wykonania używamy wizualizacji. Podstawowym wyposażeniem jest mata. Aby urozmaicić ćwiczenia, można zaopatrzyć się również w dysk sensomotoryczny, dużą oraz małą piłkę, opcjonalnie bandy.
Temat zdrowego dna miednicy staje się coraz to bardziej popularny, z czego bardzo się cieszę, i dużo firm proponuje urządzenia, które służą do treningu tej grupy mięśniowej. Istnieje nawet urządzenie, które łączy się z aplikacją w telefonie i steruje się za pomocą mięśni dna miednicy! Ja zachęcam do odbycia pierwszorazowej wizyty u fizjoterapeuty/fizjoterapeutki uroginekologicznej! Pod opieką wykwalifikowanej osoby, można czuć się bezpiecznie i mieć pewność, że zostanie przeprowadzony szczegółowy wywiad, dostrzeżone wszystkie wskazania i przeciwwskazania do prowadzenia terapii!
