Z roku na rok, zarówno na całym świecie, jak i w Polsce rośnie liczba mężczyzn, którzy mają problem z poczęciem dziecka. Badanie nasienia jest pierwszym krokiem do oceny płodności przyszłego taty. Sprawdź jakie są najczęstsze przyczyny niepłodności męskiej oraz na czym polega badanie nasienia i jak się do niego przygotować?
Niepłodność w równym stopniu dotyka kobiet i mężczyzn
Przez lata utarło się przekonanie, że problem niepłodności dotyczy głównie kobiet. Jednak pogląd ten zmienił się w dużej mierze za sprawą Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), która w jednoznaczny sposób wskazuje na rosnący problem niepłodności wśród mężczyzn. Tylko przez ostatnie 40-50 lat, aż o przeszło 50 proc. spadła jakość nasienia i niestety nic nie wskazuje na to, że sytuacja ta ulegnie w najbliższym czasie poprawie. W Polsce problem z poczęciem dziecka ma rocznie ok. 1,5 mln par, przy czym wiadomo już, że przyczyną tego w 30-60 proc. przypadków jest czynnik męski.
Kiedy zatem należy się zacząć niepokoić? Otóż o niepłodności, mówi się w sytuacji kiedy para pomimo rocznego, regularnego współżycia bez stosowania środków antykoncepcyjnych, nie może zajść w ciążę. Przy tak długim okresie oczekiwania należy udać się do specjalisty, który zleci wykonanie odpowiednich badań umożliwiających ustalenie przyczyn problemów z poczęciem dziecka. Nadal jednak, do lekarza częściej zgłaszają się kobiety, które z natury są bardziej skłonne do kontrolowania swojego stanu zdrowia. Mężczyźni natomiast długo zwlekają z wizytą, myślą bowiem, że problem niepłodności ich nie dotyczy. Część z nich również stawia znak równości pomiędzy sprawnością seksualną a płodnością, co jest naturalnie nieprawdą, ponieważ prawidłowe funkcje seksualne nie zawsze świadczą o prokreacyjnym potencjale mężczyzny.
Jakie są przyczyny niepłodności u mężczyzny?
Niepłodność u mężczyzn może wynikać z bardzo wielu czynników. Badania wskazują, że męska płodność jest szczególnie wrażliwa na czynniki zewnętrzne. Nasieniu szkodzi nie tylko zanieczyszczenie środowiska (w tym smog i pestycydy), ale również nieodpowiedni tryb życia, stres, zmęczenie, brak aktywności fizycznej, używki, czy pracoholizm.
Jeszcze 40 lat temu za normę w badaniu nasienia uznawano 60 milionów plemników w jednym mililitrze spermy, obecnie jest to już tylko 15 milionów plemników. Inną przyczyną męskiej niepłodności mogą być także: schorzenia urologiczne (zaburzenia erekcji, przerost i infekcje prostaty, żylaki powrózka nasiennego), zaburzenia hormonalne, zakażenia (chlamydia trachomatis i mycoplasma homini), cukrzyca, nadciśnienie, świnka, choroby genetyczne, choroby nowotworowe, czy zaburzenia autoimmunologiczne.
Dlaczego badanie nasienia jest tak ważne?
Jak widać niepłodność może mieć wiele przyczyn, w związku z tym, tak ważne jest jak najszybsze umówienie się na badania diagnostyczne. Na szczęście, świadomość własnych ograniczeń wśród panów jest coraz wyższa, systematycznie rośnie także liczba pacjentów pytających o swoją płodność. Wielu mężczyzn korzysta ze specjalistycznej pomocy jeszcze przed rozpoczęciem starań o dziecko, chcąc się zbadać i sprawdzić swój ogólny stan zdrowia.
Badanie nasienia jest pierwszym podstawowym badaniem, dzięki któremu można określić szanse pacjenta na potomstwo i w razie jakichkolwiek komplikacji pomóc mu w podjęciu skutecznego leczenia. Bez niego zarówno diagnostyka niepłodności jak i wdrożenie leczenia są bezpodstawne. Ponadto, wykonanie badania nasienia w wielu przypadkach pozwala uniknąć kosztownej i długotrwałej diagnostyki u partnerki. Jego koszt w porównaniu z innymi badaniami diagnostycznymi nie jest zbyt wysoki. Cena badania ogólnego nasienia SCA to średnio do 100 zł, a rozszerzonego badanie nasienia to 150 - 250 zł.
Na czym polega badanie nasienia?
Podczas badania ogólnego nasienia analizie podlegają takie jego parametry, które mają znaczenie w kontekście szansy na zapłodnienie i jest to m.in. liczba, jakość, budowa i ruchliwości plemników oraz objętości ejakulatu. Dzięki temu można szybko wykluczyć ewentualne nieprawidłowości. Diagnostyka niepłodności męskiej obejmuje także inne badania np. https://www.klinikainvicta.pl/nie-moge-zajsc-w-ciaze/diagnostyka-mezczyzny/, które może zlecić lekarz w celu rozpoznania przyczyny problemów z poczęciem dziecka.
Przed badaniem mężczyzna powinien powstrzymać się od spożywania alkoholu i aktywności seksualnej. W celu uzyskania maksymalnej jakości nasienia należy oddać je nie mniej niż dwa dni przed ostatnim stosunkiem seksualnym i nie później niż siedem dni po nim. Ponieważ krótszy czas abstynencji może obniżyć koncentrację plemników, natomiast zbyt długi pogorszyć ich ruchliwość i morfologię. Ponadto ważne jest także, żeby podczas badania być zdrowym, z uwagi na fakt, że infekcja, czy podwyższona temperatura, mogą całkowicie zmienić interpretację wyników. Dotyczy to również antybiotyków, które trzeba odstawić przynajmniej dwa tygodnie przed badaniem.
Na czym polega badanie nasienia? Otóż jest ono nieskomplikowane, wystarczy po wcześniejszym umówieniu wizyty, oddać do kliniki leczenia niepłodności próbkę nasienia pobraną wcześniej do jałowego pojemnika. Przy czym, uzyskanie materiału do analizy może mieć miejsce w specjalnie do tego przeznaczonym pomieszczeniu w samej klinice lub też poza nią. Ważne jest jednak aby nasienie dostarczyć do laboratorium w ciągu 45 minut.
Tak więc, jeśli już od dłuższego czasu bezskutecznie starasz się z partnerką o dziecko, to warto przed wizytą w ośrodku leczenia niepłodności zrobić badanie nasienia. Przebiega ono w komfortowych warunkach i umożliwia dokładne zdiagnozowanie podłoża ewentualnych problemów z płodnością.