Prostata, zwana również gruczołem krokowym lub sterczem, ma wielkość i kształt orzecha włoskiego i znajduje się w miednicy mniejszej, niedaleko krocza. Umiejscowiona jest tuż pod pęcherzem moczowym i przylega do tylnej ściany odbytu. Z tego powodu badanie prostaty przeprowadza się per rectum. Gruczoł krokowy posiada każdy mężczyzna, ponieważ spełnia on niezwykle ważną rolę w układzie płciowo-moczowym. Prostata odpowiedzialna jest za produkcję płynu, w którym funkcjonują plemniki. Umożliwia on przemieszczanie się męskich komórek rozrodczych do komórki jajowej kobiety. Jedną z najpoważniejszych chorób, jakie mogą dotknąć ten gruczoł, jest bardzo trudny do wykrycia nowotwór.
Czym jest przerost prostaty?
Nie każde zaburzenia w obrębie prostaty muszą jednak oznaczać chorobę nowotworową. Najczęściej wynikają one z przerostu gruczołu. Ten powolny proces rozpoczyna się u wszystkich mężczyzn, po ukończeniu 30 roku życia. Z uwagi na fakt, że przez środek gruczołu krokowego przebiega cewka moczowa, powiększanie się prostaty może doprowadzać do jej zwężania się, a w konsekwencji – trudności z oddawaniem moczu. Objawy mogące świadczyć o przeroście prostaty, skoncentrowane są na moczu, dlatego należy zachować czujność gdy: wydalanie trwa dłużej niż zwykle, ciśnienie strumienia osłabło lub jest on przerywany, doskwiera nam uczucie niepełnego wydalenia moczu tuż po wizycie w toalecie, dostrzegamy bezwiedne kapanie, bądź nietrzymanie moczu. Przerost prostaty może prowadzić do zatrzymywania moczu, a co za tym idzie – groźnych chorób pęcherza i nerek. Przerost prostaty leczy się operacyjnie lub nieinwazyjnie, za pomocą lasera lub farmakologicznie.
Co to jest rak prostaty?
Rak prostaty to druga po raku płuc choroba, która powoduje największy odsetek śmiertelności wśród mężczyzn. Jest to nowotwór trudny do wykrycia, ponieważ rozwija się niezwykle wolno. Od chwili pojawienia się pierwszych komórek nowotworowych, do momentu powstania guza o objętości ok. 1 ml, może upłynąć nawet dekada. We wstępnej fazie nowotwór atakuje tylko stercz, ale wraz z upływem czasu nacieka na przylegające tkanki i tworzy przerzuty na węzłach chłonnych.
Przyczyny powstawania raka prostaty
Czynnikiem, mającym prawdopodobnie największy wpływ na wystąpienie nowotworu stercza, jest wiek oraz historia genetyczna. Zachorowanie u najbliższych krewnych, np. ojca lub brata, daje wysokie prawdopodobieństwo pojawienia się choroby w przyszłości i rośnie wraz z ilością krewnych dotkniętych nowotworem.
Jak diagnozuje się nowotwór gruczołu krokowego?
Składową diagnozy jest najczęściej badanie palpacyjne, zmierzenie zawartości PSA, glikoproteiny produkowanej przez prostatę, uważanej za pewnego rodzaju wyznacznik kondycji stercza oraz biopsja gruczołu krokowego. Podwyższony poziom PSA w surowicy nie musi oznaczać nowotworu, ponieważ do wzrostu stężenia tej glikoproteiny we krwi może dochodzić również na skutek innych zdarzeń. Jednakże bardzo wysoki poziom PSA w surowicy krwi, z dużym prawdopodobieństwem stanowi przesłankę do pojawienia się komórek nowotworowych. Podstawowe badanie prostaty przeprowadzone per rectum pozwala na wykrycie tylko części nieprawidłowości. W połączeniu z przezodbytniczym ultrasonografem oraz badaniem krwi jest już miarodajne i może stanowić wskazanie do biopsji. Wyniki biopsji pozwalają na stwierdzenie obecności komórek rakowych, określenie ich rozległości, złośliwości oraz stopnia zaawansowania.
Objawy nowotworu gruczołu krokowego
Średnio i mocno zaawansowany rak prostaty daje wyraźne, niepokojące objawy. Do najczęstszych należą: ból i pieczenie w trakcie oddawania moczu, nietrzymanie moczu, krew pojawiająca się w moczu, nasieniu i odbycie, ból krocza i okolicy lędźwiowej, silne bóle w podbrzuszu, bóle odbytu, problemy ze wzwodem oraz odbyciem stosunku. Z uwagi na fakt, że zaawansowana postać może już dawać przerzuty, powyższe objawy mogą być skorelowane z innymi, nieskoncentrowanymi wokół gruczołu krokowego.
Leczenie raka prostaty
Ponieważ rak gruczołu krokowego może rozwijać się długo i bezobjawowo, znaczna część pacjentów trafia do lekarza, już w stadium zaawansowanym choroby. Warunkiem całkowitego wyleczenia i remisji nowotworu jest jego wczesne wykrycie. Metoda leczenia zależy w głównej mierze od stopnia zaawansowania choroby. Jedną z metod jest operacja, polegająca na usunięciu chorego gruczołu, jednak takie rozwiązanie wiąże się z możliwością wystąpienia powikłań pooperacyjnych, których skutkiem może być nietrzymanie moczu bądź zaburzenia potencji.
U pacjentów, u których wykonanie zabiegu operacyjnego jest niemożliwe, włącza się leczenie farmakologiczne, ale efekty przynosi również radioterapia raka prostaty, która niszczy dotknięte nowotworem komórki, poprzez promieniowanie jonizujące. Metodę tę stosuje się dwojako: zewnętrznie, poprzez naświetlanie zmiany i okolicznych tkanek, a także wewnętrznie, w postaci tzw. radioterapii systemowej, podawanej dożylnie, wskutek czego dociera ona do wszystkich przerzutów.
Czytaj więcej na temat >> leczenia raka prostaty radioterapią – rakprostaty.pl
Radioterapia w leczeniu raka prostaty daje obiecujące efekty, ponieważ na tę chwilę naświetlanie pierwiastkami promieniotwórczymi jest metodą bardzo nowoczesną, minimalizującą skutki uboczne.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.
