Gdy pojawiają się zaburzenia snu i zauważamy u siebie niespokojne przymusowe poruszanie nogami, przy którym dodatkowo mamy nieprzyjemne doznania, możemy przypuszczać, że mamy objawy tak zwanego zespołu niespokojnych nóg. Wszelkie te objawy, które przede wszystkim pojawiają się wieczorami, sprawiają, że mamy problemy z zasypianiem, śpimy krótko, a sen jest przerywany. Wielu chorych borykających się z tym problemem odczuwa takie dolegliwości jak rwące bóle nóg, drętwienie kończyn czy skurcze. Można pozbyć się tych objawów przez ciepłe kąpiele i masaże, jednak zazwyczaj po stosunkowo krótkim czasie problemy te wracają. Gdy bóle są szczególnie mocne, niektórzy chorzy niszczą pościel czy niekiedy nawet doprowadzają do zniszczenia materaca.
Czym jest zespół niespokojnych nóg?
RLS - restless legs syndrome – syndrom nóg niespokojnych – to problem zdrowotny, do którego wielu lekarzy podchodzi niewłaściwie, a to sprawia, że pacjenci nie są odpowiednio leczeni. Niekiedy nawet lekarze nie potrafią zdiagnozować tej choroby i mówią o problemach z żylakami bądź reumatyzmem.
Ostatnio prowadzone badania wskazują, że problem określany jako RLS staje się najczęściej spotykanym problemem ruchowym u ludzi. Ocenia się, że liczba chorujących jest większa niż w przypadku choroby Parkinsona. Niestety wiedza na temat RLS jest mała i co za tym idzie lekarze i pacjenci szukają sposobów na uniknięcie przykrych dolegliwości właściwie nie zdając sobie sprawy z tego co je powoduje. Takie zabiegi jednak nie przynoszą skutków, a wszelkie leki – antydepresyjne, nasenne czy przeznaczone na żylaki lub reumatyzm nie przynoszą oczekiwanych rezultatów, gdyż zupełnie nie odpowiadają na problem, z którym rzeczywiście w danym przypadku mamy do czynienia.
Zespół niespokojnych nóg – objawy
Aby postawić prawidłową diagnozę oraz tym samym wybrać sposób leczenia warto przyjrzeć się, czy występuje kilka następujących objawów:
- przymusowe poruszanie nogami, przy czym poruszanie powoduje nieprzyjemne odczucia w okolicach dolnych kończyn,
- objawy nasilają się wieczorami oraz w trakcie snu,
- chwilowa ulga spowodowana masażem lub chodzeniem,
- problem ten występuje w kilku pokoleniach w rodzinie.
Przyczyny zespołu niespokojnych nóg
Bardzo często określa się, że przyczyną powodującą RLS będzie niewłaściwa ilość żelaza w organizmie. Sytuacja taka pojawia się szczególnie u kobiet, które obficie miesiączkują, krwiodawców, czy przy krwawieniach z przewodu pokarmowego. Aby określić stan takiej osoby, trzeba zbadać ilość ferrytyny w surowicy krwi. Jeśli poziom żelaza będzie poniżej 20 mikrogramów na milimetr, powinno się podjąć leczenie. W takim przypadku najlepszym rozwiązaniem będzie zastosowanie suplementacji, w której będzie znajdować się odpowiednio wysoka ilość żelaza.
W wielu przypadkach określenie przyczyn RLS nie jest łatwe i oczywiste. Bardzo często okazuje się, że przyczyny tego schorzenia u niektórych chorych są po prostu nieznane i dlatego pojawia się konieczność leczenia wszelkich objawów w inny sposób. Gdy brak jest określenia przyczyn tej choroby, leczenie prowadzi się w podobny sposób jak przy chorobie Parkinsona i stosuje się podobne leki jak przy padaczce. Wprowadza się różne słabe opioidy oraz miesza środki farmakologiczne. Wiele środków leczniczych, które stosuje się również przy zaburzeniach mózgu, znajduje zastosowanie w tym przypadku. Wprowadza się środki, które służą regulacji neurohormonów oraz układu dopaminergicznego, które niekiedy okazują się skuteczne, a to pozwala stwierdzić, że przypadki zespołu niespokojnych nóg w dużej mierze mogą być związane z centralnym układem nerwowym, którego funkcjonowanie nie jest jeszcze do końca poznane.
Zespół niespokojnych nóg – diagnoza
W tym miejscu warto podkreślić, że do tej pory nie przeprowadzono jeszcze konkretnych badań, przy pomocy których można stanowczo stwierdzić, że ktoś cierpi na zespół niespokojnych nóg, bądź wykluczyć problem. Diagnozę stawia się tylko w ramach prowadzonych rozmów z osobą, która może być chora. Jeśli wywiad przeprowadzony jest w sposób staranny i występują opisywane objawy, lekarz może pokusić się o diagnozę, w ramach której stwierdzi, że ktoś ma problem z RLS. Będzie to jednak subiektywna ocena lekarza, warto więc jeszcze skonsultować tę diagnozę.