Rany, zadrapania, otarcia. Dlaczego skóra swędzi, gdy się goi?

Raną nazywa się uszkodzenia naskórka powstałe wskutek urazu – najczęściej mechanicznego. Zacięcie się nożem, skaleczenie kartką papieru, oderwanie skórki przy paznokciu – wszystko to może się skończyć pojawieniem się rany, krwawieniem i bólem. I o ile te zjawiska raczej nas nie zaskakują, to zastanawiające jest to, dlaczego rany swędzą. W tekście postaramy się odpowiedzieć na to pytanie i sprawdzić, jak działa ludzki organizm!

Dlaczego rany swędzą?

Każdemu z nas zdarzyło się skaleczyć lub zranić ostrym przedmiotem. Ciągłość skóry zostaje nagle przerwana, a w miejscu urazu pojawia się krwawienie i zaczerwienienie. Często towarzyszy temu również ból, a przynajmniej dyskomfort. Rany cięte, płatowe, rąbane, kłute i szarpane – wszystkie one zachowują się w tym kontekście podobnie. Podobne jest również to, co się dzieje wtedy, gdy uszkodzenie zaczyna się goić. Pojawia się swędzenie.

Dlaczego rany swędzą? To bardzo ciekawe. Okazuje się, że „praca” skóry nad wygojeniem się pobudza do pracy nerwy. Te z kolei dają do mózgu sygnał, który jest odbierany właśnie jako swędzenie! Uczucie to jest więc bezpośrednim skutkiem procesów leczniczych, które odbywają się w uszkodzonym fragmencie skóry. Ale to nie wszystko. Rana swędzi również dlatego, że w odpowiedzi na uraz wytwarza się w niej histamina. Jej zadaniem jest kompleksowe wspomaganie odnowy komórek. Ale, co ciekawe, może wywoływać reakcje zbliżone do reakcji alergicznych, wśród których najbardziej charakterystyczne jest właśnie swędzenie.

Swędzi również strupek, który pojawia się na ranie wskutek gojenia. Tak powstaje nowa skóra, która jest efektem rozszerzania się włókien kolagenowych. Można więc śmiało powiedzieć, że rana swędzi dlatego, że się goi!

Co ciekawe, swędzenie może być też reakcją układu nerwowego. Nadmierny stres – być może związany właśnie z kontuzją czy uszkodzeniem ciała – może wywołać uczucie swędzenia skóry. Wtedy jednak najczęściej świąd jest znacznie rozleglejszy.

Jak złagodzić świąd?

Wiemy, już dlaczego rana swędzi. Teraz czas zastanowić się nad tym, jak ten świąd przetrwać. Czasem bywa on bardzo uciążliwy. Otóż najgorszym, co możemy zrobić, jest drapanie rany. W ten sposób doprowadzamy do kolejnego uszkodzenia naskórka. Efektem może być nawet blizna!

Zdecydowanie rozsądniej będzie zabezpieczyć to miejsce. Ranę spryskujemy płynem odkażającym lub smarujemy maścią ułatwiającą gojenie. Skórę wokół warto nawilżać. Jeśli swędzenie nie ustępuje, zastosujmy chłodny kompres. Powinno pomóc!