Czy cukrzycy należy się bać? Skąd właściwie się wzięła i jak się objawia? Wiele osób, które borykają się z cukrzycą, nie zdają sobie z niej sprawy, a tym samym nie wiedzą, jak się z nią obchodzić. Ten artykuł będzie krótkim przewodnikiem po cukrzycy, szczególnie dla osób, u których zdiagnozowano ją całkiem niedawno.
Cukrzyca coraz powszechniejsza
Świat idzie do przodu, a wraz z nim postęp cywilizacyjny i technologiczny. I choć mogłoby się wydawać, że idziemy w dobrym kierunku, to jednak nie jest to do końca prawda. Jeszcze do niedawna wiele chorób dotyczyło osób starszych lub osób z niedyspozycjami. Obecnie natomiast wiele zaburzeń, które niegdyś były rzadkością, stają się powszechne, a co gorsza dotyczą coraz młodszych osób.
Może zainteresuje Cię temat: Zdrowsze zamienniki białego cukru – który z nich wybrać?
Najczęściej cukrzyca dotyczy dwóch grup osób. Pierwsza, to osoby, prowadzące niezdrowy tryb życia, a druga, to ta, u której cukrzyca wystąpiła na podłożu genetycznym. W obu przypadkach objawy są takie same lub podobne i podobnie w obu przypadkach stosuje się zbliżone metody lecznicze i wspomagające codzienne funkcjonowanie.
Cukrzyca – czym jest?
Zacząć należy od tego, że cukrzyca jest zaburzeniem metabolicznym. W praktyce oznacza to, że występują powikłania w trawieniu węglowodanów, czyli cukrów prostych. Wbrew pozorom nawet osoby, które praktykują popularną dietę low-carb (niskowęglowodanową) nie są w stanie całkowicie wyeliminować węglowodanów z codziennej diety. Węglowodany stanowią podstawowe źródło energii.
Do cukrów prostych należy m.in. glukoza i to o niej mówi się w kontekście cukrzycy. Po spożyciu pokarmu, w procesie trawienia uwolniona zostaje glukoza. Komórki beta-trzustki wydzielają wtedy hormon insulinę, która wspomaga utrzymanie gospodarki cukrów. Insulina oddziałuje na konkretne receptory tkanek obwodowych, zwiększając tym samym wychwytywanie glukozy z krwi.
Działanie to nie jest bezcelowe. Wychwytywanie glukozy z krwi z jednej strony ma zmniejszyć jej stężenie w krwiobiegu, a z drugiej zwiększyć jej zużycie w licznych procesach, które mają miejsce wewnątrz komórek. Gdy jednak insulina nie działa prawidłowo, dochodzi do omawianej w tym artykule cukrzycy, czyli nadmiernego stężenia glukozy we krwi.
Cukrzyca – jak wygląda na co dzień
Leczenie cukrzycy polega na stabilizowaniu i normowaniu stężenia glukozy we krwi. Diabetycy, bo tak nazywa się osoby z cukrzycą, najczęściej muszą więc bacznie obserwować zmiany stężenia cukru we krwi po spożyciu konkretnych produktów żywnościowych. Chodzi o to, by orientować się, co i w jakiej ilości można spożyć, by nie doprowadzić do zbyt wysokich skoków poziomu cukru.
Wśród węglowodanów należy rozróżnić węglowodany złożone oraz węglowodany proste. Zamiennie można mówić o cukrach prostych i złożonych. Te pierwsze (monosacharydy) składają się z pojedynczych cząstek cukru, bezpośrednio wchłanianych z przewodu pokarmowego. Uwolniona insulina obniża wtedy poziom glukozy we krwi, a nagły spadek cukru potęguje uczucie głodu. Dlatego cukry proste nazywa się zamiennie pustymi kaloriami.
Cukry złożone (polisacharydy) różnią się tym, że ich proces trawienia jest wydłużony ze względu na ich wielocząsteczkową budowę. Dlatego przyczyniają się do długotrwałego uczucia sytości. Cukry złożone są najbardziej wartościowe wśród węglowodanów i to one powinny znajdować się w codziennej diecie.
Uzależnienie od słodyczy – pokonaj ,,cukrowego potwora"!
Do najbardziej wartościowych źródeł węglowodanów należą: płatki owsiane, brązowy ryż, kasza gryczana, rośliny strączkowe, pełnoziarniste pieczywo, a także warzywa i owoce. Zdecydowanie należy unikać takich produktów, jak słodzone napoje, chipsy, słodkie wypieki, słodkie pieczywo, ciastka, babeczki, czyli wszelkie źródła cukru w jego najczystszej postaci.
Czym jest wymiennik węglowodanowy?
Aby ułatwić misję diabetyków, do codziennego obliczania stosuje się wymiennik węglowodanowy, czyli tzw. jednostkę chlebową. Wymiennik węglowodanowy (WW) to jednostka, która określa 10 gramów węglowodanów przyswajalnych (czyli stanowiących źródło energii).
1 WW to 10 gramów węglowodanów przyswajalnych, czyli 40 kcal. 1 WW podnosi poziom glukozy u osoby dorosłej o 30-40 mg/dL. Nazwa jednostki chlebowej wzięła się od tego, że 1 WW znajduje się w jednej kromce chleba razowego o masie 22-24 gramów. Podczas obliczania od ogólnej zawartości węglowodanów należy odjąć ilość węglowodanów nieprzyswajalnych, czyli błonnika pokarmowego, który nie stanowi źródła energii.
Z jednej strony diabetycy mają dość utrudnioną sytuację, ponieważ muszą regularnie kontrolować zawartość węglowodanów, z drugiej zaś wymiennik węglowodanowy jest dla nich dużym ułatwieniem w codziennym funkcjonowaniu. Diabetycy powinni regularnie wykonywać badania krwi. Do ich dyspozycji jest glukometr, czyli aparat do mierzenia poziomu glukozy we krwi.
Sprawdź: Jak ograniczyć spożywanie cukru?
Czy więc cukrzycy należy się bać? Na pewno podobnie jak inne zaburzenia stanowi problem. Z uwagi na to, że stanowi ona coraz powszechniejsze zjawisko, medycyna i farmacja wychodzą naprzeciw potrzebom osób, których dotyczy to zaburzenie. Z tego powodu coraz więcej produktów zawiera informację o przeznaczeniu dla diabetyków. Powstają także produkty, których składniki mają zmniejszać ilość wchłanianych węglowodanów, a co za tym idzie, nie doprowadzać do wysokich skoków glukozy we krwi.
