USG to najczęściej przeprowadzane badanie obrazowe w ginekologii i położnictwie. Wykonuje się je w celach diagnostycznych, ale także w ramach profilaktyki. USG ginekologiczne transwaginalne pozwala ocenić budowę narządów płciowych i wykryć choroby, takie jak: mięśniaki macicy, polipy, torbiele jajników. USG prenatalne umożliwia natomiast dokonanie oceny rozwijającego się płodu. Jak przebiegają te badania?
USG ginekologiczne – rodzaje
Podstawą diagnostyki w ginekologii jest badanie składające się z wywiadu lekarskiego i badania przedmiotowego obejmującego ocenę zewnętrznych i wewnętrznych narządów płciowych. W celu potwierdzenia wstępnego rozpoznania, ale również w ramach profilaktyki, ginekolog może zlecić wykonanie USG ginekologicznego. Ultrasonografia jest także podstawową metodą diagnostyczną pozwalającą wykryć ryzyko wystąpienia wad genetycznych i rozwojowych u płodu (USG prenatalne).
USG u ginekologa to nieinwazyjna i bezpieczna metoda wykorzystywana do obrazowania tkanek narządu rodnego. Może być wykonywane przez powłoki brzuszne, jednak dokładniejszą ocenę narządów leżących w obrębie miednicy mniejszej uzyskuje się dzięki USG transwaginalnemu (przezpochwowemu). W ciąży rodzaj badania zależy od kilku czynników, przede wszystkim wieku płodu.
USG ginekologiczne w Łodzi wykonasz w przychodni Salve.
USG ginekologiczne transwaginalne – jak wygląda?
USG ginekologiczne transwaginalne polega na wprowadzeniu do pochwy specjalnej sondy wytwarzającej ultradźwięki. Badanie odbywa się na fotelu ginekologicznym lub na leżance w pozycji z uniesioną miednicą. Jest nieinwazyjne i bezbolesne. Nie trzeba się do niego przygotowywać w żaden szczególny sposób, tuż przed wizytą w gabinecie należy jedynie opróżnić pęcherz. Trwa ono maksymalnie 15 minut.
USG dopochwowe pozwala na dokładną ocenę endometrium i narządów miednicy mniejszej – jajników, macicy, zatoki Douglasa. Lekarz może również zaobserwować rozmieszczenie pęcherzyków jajnikowych. Główne wskazania do wykonania badania to: bóle podbrzusza, zaburzenia miesiączkowania, ból podczas współżycia, nieprawidłowości stwierdzone w badaniu ginekologicznym. Ponadto zaleca się, aby każda kobieta w wieku rozrodczym wykonywała profilaktyczne USG transwaginalne raz w roku.
USG ginekologiczne przezpochwowe jest także jednym z elementów diagnostyki niepłodności oraz poronień nawykowych. Umożliwia wykrycie nieprawidłowości w budowie macicy, takich jak macica jednorożna czy macica przegrodzona, oraz ocenę ilości pęcherzyków jajnikowych. W badaniu mogą zostać także uwidocznione mięśniaki macicy i torbiele jajników.
USG ginekologiczne przez powłoki brzuszne – kiedy się je wykonuje?
USG ginekologiczne przez powłoki brzuszne przeprowadza się u kobiet, które nigdy nie współżyły bądź u tych, u których z jakiegoś powodu nie można wykonać USG dopochwowego. Na badanie – inaczej niż w przypadku USG transwaginalnego – należy zgłosić się z pełnym pęcherzem (zaleca się, aby godzinę przed badaniem pacjentka wypiła 1-1,5 l wody).
W szczególnych sytuacjach można również wykonać USG ginekologiczne przez odbyt. Najczęściej przeprowadza się je u dziewic oraz u kobiet, w przypadku których niemożliwe jest wprowadzenie głowicy dopochwowej, np. cierpiących na wulwodynię.
USG położnicze a ginekologiczne
USG położnicze jest szczególnym rodzajem USG ginekologicznego. Wykonuje się je głównie przez powłoki brzuszne, jednak istnieją sytuacje, kiedy przeprowadza się USG transwaginalne – zależy to przede wszystkim od zaawansowania ciąży.
Pierwsze badanie ultrasonograficzne ginekologiczne u kobiet ciężarnych przeprowadza się zazwyczaj przed skończonym 10. tygodniem ciąży – powinno być ono wykonywane sondą dopochwową. Ocenia się wówczas lokalizację jaja płodowego, kształt i wielkość pęcherzyka płodowego oraz liczbę zarodków. Kontroluje się także obecność czynności serca (FHR).
Kolejne USG prenatalne wykonuje się przez powłoki brzuszne:
- między 11. a 14. tygodniem ciąży – jest to tzw. USG genetyczne; ma ono na celu ocenę struktur anatomicznych płodu oraz ocenę ryzyka wystąpienia wad genetycznych u dziecka, takich jak zespół Downa czy zespół Edwardsa,
- między 18. a 22. tygodniem ciąży – badanie nazywane jest USG „połówkowym”; ginekolog ocenia m.in. budowę narządów wewnętrznych płodu, kończyny, kręgosłup, czaszkę – lekarz jest w stanie wykryć wady rozwojowe, takie jak wady serca czy rozszczep kręgosłupa,
- między 28. a 32. tygodniem ciąży – podczas USG trzeciego trymestru m.in. szacuje się masę płodu, ocenia ułożenie dziecka w macicy oraz jego narządy wewnętrzne.
