Sterydy cieszą się popularnością wśród wielu mężczyzn, którzy stosując je, przyczyniają się do budowy swojej muskulatury. Choć jednak wyniki takich wysiłków są imponujące, nie można nie zgodzić się z tym, że płacona za nie cena również jest wysoka. Skutki uboczne ich stosowania tworzą długą listę obejmującą łysienie, trądzik, zmiany nastroju, a nawet nowotwory, zawały, zatory oraz niepłodność.
Panowie interesują się nimi już od ponad siedemdziesięciu lat i trudno mieć do nich o to pretensję. W połączeniu z treningiem sterydy sprawiają, że w krótkim czasie mięśnie wyglądają tak, jak u innych po latach pracy. Nie zaskakuje więc i to, że ostatnie czterdzieści lat to niechlubna kariera sterydów stosowanych jako środki dopingowe. To właśnie dzięki nim ustanowiono niejeden rekord świata, a w kulturystów zmieniły się osoby, którym nigdy nie dawano by na to szans. I choć ogromne ryzyko dla zdrowia zostało potwierdzone naukowo, a samo przyjmowanie sterydów jest nielegalne, nie brak chętnych zainteresowanych ich stosowaniem. I bardzo często zapomina się, że powstały po to, aby służyć jako leki, a ich zadanie polegało na przywracaniu równowagi hormonalnej i powrót do zdrowia fizycznego po ciężkich urazach.
Co warto wiedzieć o sterydach?
Same sterydy anaboliczne zwyczajowo nazywane po prostu sterydami są związkami syntetycznymi będącymi pochodnymi testosteronu. Wzorowane są właśnie na nim, właśnie ten męski hormon charakteryzuje się bowiem silnym działaniem anabolicznym, a więc stymulując przyswajanie białka skłania do szybkiego wzrostu – zarówno kości, jak i mięśnie. Właśnie testosteron sprawia, że mężczyźni są wyżsi i silniejsi niż kobiety.
Okazuje się jednak, że możliwości testosteronu są znacznie bardziej złożone, charakterystyczne jest bowiem dla niego również działanie androgenne. W praktyce oznacza to, że testosteron odpowiada za rozwój tak zewnętrznych, jak i wewnętrznych cech płciowych. To dzięki niemu dla mężczyzn charakterystyczny jest niski głos i obfite owłosienie, on też może mieć wpływ na to, że w pewnych sytuacjach znacznie częściej niż kobiety reagują agresją.
Skutki uboczne przyjmowania sterydów
Piękna, umięśniona sylwetka jest marzeniem wielu mężczyzn, w tym zwłaszcza tych, którzy są jeszcze bardzo młodzi. Niemal każdy chce, aby jego mięśnie robiły wrażenie i to zarówno na koleżankach, jak i na kolegach, którzy nie będą w stanie zdecydować się, czy bardziej je podziwiają, czy zazdroszczą. Niestety, realizacja tego marzenia wiąże się z wieloma godzinami ciężkiego treningu i długim czasem oczekiwania. Jeśli więc młodym ludziom zależy na przyspieszeniu wspomnianego procesu, droga na skróty wydaje się najlepszym rozwiązaniem.
Przyjmując sterydy anaboliczne, zawsze należy mieć świadomość tego, że są one lekami. Często stosuje się je w celu przyspieszenia tempa wzrostu masy mięśniowej u rekonwalescentów, są to jednak również preparaty, które uzupełniają braki hormonów i regulują gospodarkę hormonalną postrzeganą jako całość. Poprawiają tak zwany bilans azotowy i łagodzą zmiany zwyrodnieniowe. Tak długo, jak podaje się je w ściśle określonym celu i w dawkach, które zalecił lekarz, mówimy o preparatach bezpiecznych. Przyspieszenie wzrostu masy mięśniowej przez młodych ludzi nie jest jednak takim celem, nie jest nim przy tym również poprawa wydolności organizmu. Co gorsza, kandydaci na kulturystów mają tendencję do kilkukrotnego przewyższania tych dawek, które powszechnie uznaje się za bezpieczne.
Tym, co sprawia, że sterydy anaboliczne są tak popularne, jest przede wszystkim ich skuteczność. Jeśli zaaplikujemy sobie dużą dawkę hormonów, możemy liczyć na to, że doprowadzimy w ten sposób do błyskawicznego wzrostu tkanki mięśniowej. Niestety, mówimy o procesie, który ma swoją cenę. Jest ona szczególnie wysoka wtedy, kiedy mówimy o organizmie nastolatka, ten bowiem ma skłonność do wahań hormonalnych. „Burza hormonalna” sprawia, że wzrasta stężenie we krwi tych androgenów, które mają wpływ na to, co zwykliśmy nazywać „męskim wyglądem”, a przecież testosteron w dużych ilościach jest produkowany choćby przez same jądra.
Właśnie osoby młode, a więc te, których organizmy znajdują się w fazie wzrostu, są w największym stopniu podatne na skutki uboczne wynikające ze stosowania sterydów anabolicznych. Dzieje się tak przede wszystkim dlatego, że młody organizm charakteryzuje się wyjątkowo dużą precyzją wówczas, gdy w grę wchodzi regulowanie poziomu hormonów produkowanych przez kolejne gruczoły. To właśnie nastoletni chłopcy mają zresztą najwyższy w swoim życiu poziom testosteronu, powinni więc liczyć się z tym, że wraz z upływem czasu będzie się on jedynie obniżał. W gospodarce hormonalnej nic nie dzieje się przypadkowo, a podawanie sterydów tylko ją zaburza.
Moment, w którym w organizmie pojawia się syntetyczny testosteron albo jeden ze sterydów anabolicznych o zbliżonych właściwościach, oznacza prawdziwą rewolucję. Organizm zaczyna odczuwać jego obecność jako naturalne zagrożenie, stara się więc obniżyć jego poziom. Najprostszym sposobem na realizację tego celu jest obniżenie do minimum poziomu produkcji własnego testosteronu, w skrajnych przypadkach może więc dojść do sytuacji, w której jądra całkowicie ograniczą jego produkcję. Działanie sterydów jest też niebezpieczne dla tych osób, które zdecydowały się na ich przyjmowanie nawet pomimo tego, że proces wzrostu nie został w ich przypadku zakończony. W takiej sytuacji często dochodzi do jego zahamowania.
Hormony w ich syntetycznej postaci mają wpływ nie tylko na zdrowie fizyczne, okazuje się bowiem, że oddziałują też na psychikę młodych ludzi. Ci ostatni stają się często przesadnie agresywni, choć ich stan jest często uzupełniany o okresy głębokiej depresji. W rezultacie relacje międzyludzkie często ulegają poważnemu zaburzeniu, a to może jedynie intensyfikować stany depresyjne.
Przyjmując sterydy ,należy liczyć się również z ryzykiem wystąpienia trądziku, który jest nie tylko niezwykle widoczny, ale również trudny do wyleczenia. Posłuszeństwa może też odmówić wątroba zmuszona do nieustannej pracy na bardzo wysokich obrotach, niemałym problemem jest zaś wzrost poziomu cholesterolu i trójglicerydów we krwi. Reakcje organizmu tak skrajne, jak choćby zator lub zawał, najczęściej są utożsamiane z osobami dorosłymi, nie oznacza to jednak, że nie mogą mieć miejsca również u osób młodych.
Odstawienie sterydów – i co dalej?
Poważnym problemem osób sięgających po sterydy jest również skłonność organizmu do szybkiego przyzwyczajania się do dużych dawek syntetycznych hormonów. Już choćby dlatego ich odstawienie często prowadzi do tego, że destrukcyjne skutki uboczne objawiają się z całą ich intensywnością. Zanik jąder, bezpłodność, impotencja, rozrost prostaty oraz wzrost piersi u panów znany też jako ginekomastia to najbardziej spektakularne, ale wcale nie jedyne skutki przyjmowania anabolików. Co więcej, wypracowana w ten dość nieuczciwy sposób masa mięśniowa znika niemal natychmiast, a w przypadku niektórych konsekwencji na jaw wychodzi to, że są one nie do odwrócenia.
Już choćby dlatego tak ważne jest uświadomienie sobie, że mówiąc o sterydach anabolicznych, nie mamy na myśli wcale cudownych pigułek, dzięki którym masa mięśniowa zwiększa się systematycznie, ale leki, a tym samym stosowanie ich „dla sportu” może mieć szczególnie dużą cenę. Zdrowie, imponująca masa mięśniowa i wymarzone sylwetka powinny być wiec rezultatem długotrwałego i systematycznego treningu.
Podróbki sterydów bez tajemnic
Sterydy budzą poważne kontrowersje, a ponieważ ich stosowanie jest zakazane, wyjątkowo trudnym zadaniem jest zdobycie wiarygodnych informacji na ich temat. Nie ma też szans na to, że lekarz ustali odpowiednią dawkę anabolików albo zasugeruje, które będą najlepiej dostosowane do potrzeb młodego sportowca. Gdy jeszcze nie były zdelegalizowane, skutki uboczne można było określić choćby na podstawie wyników badania krwi, dziś jednak coraz częściej mówi się o tym, że panowie są swego rodzaju królikami doświadczalnymi. Na jedyne rady można liczyć od kolegów, ci jednak zazwyczaj zdają się zapominać, że każdy człowiek ma nieco inne potrzeby.
Zakazane środki dopingujące można kupować jedynie korzystając z możliwości, jakie stwarza czarny rynek. Tam jednak aż roi się nie tylko od podróbek, ale również od fałszywek, a więc środków, które już na etapie produkcji są pozbawione nadzoru technicznego, a ich składniki aktywne nie posiadają właściwych proporcji.
