Na łojotokowe zapalenie skóry (ŁZS) mogą uskarżać się osoby w różnym wieku. Dolegliwość ta najczęściej występuje jednak w okresie dojrzewania. Jej leczenie bywa trudne, wymaga długiego czasu, systematyczności i cierpliwości. Co jest przyczyną ŁZS? Po jakich objawach można rozpoznać tę przewlekłą chorobę i jak ją leczyć?
Co wywołuje łojotokowe zapalenie skóry
Łojotokowe zapalenie skóry częściej pojawia się u mężczyzn, dlatego niektórzy naukowcy winią za jego występowanie testosteron. Inni badacze uważają, że choroba jest rezultatem zaburzonej pracy układu odpornościowego. Jak dotąd potwierdzono czynniki nasilające objawy ŁZS: nieodpowiednia dieta, stres, brak lub niewłaściwa higiena osobista, zanieczyszczenia środowiska, zaburzenia hormonalne i niedostateczna ekspozycja na światło słoneczne. Schorzenie u osób o obniżonej odporności mogą wywoływać również nadmiernie rozmnażające się drożdżaki Malassezia spp.
Najwięcej zachorowań na ŁSZ występuje w grupie wiekowej 18-40 lat. Choć łojotokowe zapalenie skóry zwykle pojawia się u dorosłych, może dotyczyć też małych dzieci do 3 miesiąca życia. Wówczas dolegliwość objawia się w postaci ciemieniuchy.
ŁZS częściej rozwija się u osób cierpiących na wirusowe zapalenia wątroby lub trzustki, cukrzycę, epilepsję, łuszczycę, trądzik, chorobę Parkinsona, zespół Downa czy porażenie nerwu twarzowego. Choroba może wystąpić u pacjentów, którzy przebyli udar albo zawał serca oraz u zakażonych wirusem HIV. Prawdopodobieństwo wystąpienia łojotokowego zapalenia skóry zwiększa przyjmowanie niektórych leków psychotropowych (np. litu).
Objawy ŁZS
Charakterystycznym symptomem łojotokowego zapalenia skóry jest nadmierne łuszczenie się skóry na twarzy, ciele lub skalpie. Może pojawić się świąd i rumień. Przyczyną wspomnianych dolegliwości jest stan zapalny skóry i gruczołów łojowych. W zaawansowanym stadium ŁZS mogą pojawiać się tłuste, żółte łuski naskórka oraz strupy. Zazwyczaj zmiany występują najpierw na owłosionej skórze głowy i stopniowo przenoszą się na inne obszary ciała. Gdy ogniska zapalne są umiejscowione w okolicy mostka i wzdłuż kręgosłupa, tworzą tzw. rynnę łojotokową. Warto pamiętać, że objawy ŁZS nasilają się jesienią i zimą.
Jak leczyć łojotokowe zapalenie skóry?
Leczenie łojotokowego zapalenia skóry zależy od lokalizacji zmian oraz ich nasilenia, a także od wieku pacjenta. Objawy ŁZS łagodzi się poprzez stosowanie preparatów doustnych takich jak antybiotyki, pochodne imidazolu czy retinoidy. Dorośli, u których wystąpiło duże nasilenie symptomów, mogą przyjmować również leki sterydowe. ŁZS leczy się również miejscowo, aplikując na chory naskórek kremy czy maści z substancjami przeciwzapalnymi i przeciwgrzybiczymi. W pielęgnacji zmienionego chorobowo skalpu wykorzystuje się natomiast szampon na łojotokowe zapalenie skóry. Na początku kuracji kosmetyk stosuje się kilka razy w tygodniu. Po złagodzeniu objawów choroby specyfik aplikuje się na skalp raz w tygodniu przez kilka miesięcy, aby zapobiec nawrotom ŁZS. Specjalistyczne szampony na łojotokowe zapalenie skóry zawierają składniki przeciwgrzybicze i złuszczające. W ich składach często można znaleźć dziegieć, ketokonazol, cyklopiroksolaminę, siarkę albo selen.
W pielęgnacji skóry twarzy i ciała w przypadku ŁZS konieczne jest stosowanie delikatnych, niepodrażniających kosmetyków o właściwościach nawilżających. Na etykietach produktów warto szukać składników takich jak kwas hialuronowy, witaminy z grupy B czy cynk. Kosmetyki do pielęgnacji skóry z ŁZS takie jak kremy, balsamy czy emulsje delikatnie oczyszczają i złuszczają naskórek. Preparaty łagodzą podrażnienia i wzmacniają naturalną barierę ochronną skóry. Dzięki działaniu przeciwzapalnemu, przeciwgrzybiczemu i antybakteryjnemu aktywnie wspierają kurację farmaceutykami.
Łojotokowe zapalenie skóry jest chorobą przewlekłą z tendencją do nawracania. Sposób jej leczenia należy dopasować do nasilenia objawów. Warto pamiętać o tym, by przez określony czas nie przerywać kuracji, nawet jeśli stosowanie danych preparatów ograniczy uciążliwe symptomy – zmiany skórne towarzyszące ŁZS mogą ponownie się pojawić w przypadku zaprzestania leczenia.
