Od jakiegoś czasu zauważa się narastającą liczbę osób, które podejmują mniej lub bardziej świadomą decyzję o tym, by przejść na dietę roślinną - weganizm - czy to ze względów zdrowotnych, etycznych a może obu z nich. Dla wielu jednak nadal jest to pojęcie obce, a zalewająca nas zewsząd fala różnych opinii i wypowiedzi, może powodować szum informacyjny.
Przechodzenie na weganizm wiąże się z wieloma zmianami w diecie i stylu życia, co dla organizmu może być niemałym szokiem, skutkującym negatywnymi konsekwencjami zdrowotnymi. A nie chodzi przecież o to, by szybko się zniechęcić. W rozmowie z Klaudią Kołdras chcielibyśmy zbadać temat weganizmu w kontekście jego wpływu na zdrowie.
Medsowa.pl: Na czym polega weganizm i dla kogo jest dedykowany?
Klaudia Kołdras: Weganizm to styl życia, w którym człowiek dąży do wyeliminowania ze swojej codzienności jak największej ilości produktów pochodzenia zwierzęcego. Jednym z elementów weganizmu jest dieta roślinna lub inaczej, właśnie wegańska. Odżywianie się w sposób wegański to wykluczenie ze swojego jadłospisu wszystkiego, co pochodzi od zwierząt. Są to jajka, mięso, ryby, owoce morza, wszelkiego rodzaju nabiał (sery, jogurty, mleko), miód. Dieta roślinna nie oznacza od razu, że ktoś prowadzi również wegański styl życia. Co w codziennym życiu może zawierać produkty odzwierzęce? Suplementy diety, kosmetyki, ubrania, skórzane akcesoria czy buty.
Przejście na weganizm nie musi od razu wiązać się z pobudkami etycznymi, jednak wiele osób rezygnuje z produktów odzwierzęcych właśnie z myślą o losie zwierząt oraz ekologii. Warto również podkreślić, że zgodnie ze stanowiskiem Amerykańskiego Stowarzyszenia Dietetycznego ,,Odpowiednio zaplanowane diety wegetariańskie, w tym diety wegańskie, są zdrowe, spełniają zapotrzebowanie żywieniowe i mogą zapewniać korzyści zdrowotne przy zapobieganiu i leczeniu niektórych chorób. Dobrze zaplanowane diety wegetariańskie są odpowiednie dla osób na wszystkich etapach życia, włącznie z okresem ciąży i laktacji, niemowlęctwa, dzieciństwa, dojrzewania oraz dla sportowców.”
Mimo że na pierwszy rzut oka weganizm może odstraszać, obecnie nie stanowi on żadnego wyzwania, jeśli chodzi o codzienne funkcjonowanie. Dietę wegańską spokojnie można oprzeć na tanich, łatwo dostępnych produktach (strączki, kasze, ryż, ziemniaki, płatki owsiane, tofu, orzechy, nasiona, owoce, warzywa, bogactwo przypraw), a coraz to większy wybór wegańskich mlek roślinnych, serów, a nawet zastępników mięsa sprawia, że roślinny jadłospis będzie różnorodny, pełen smaków i zadowoli naprawdę każdego. Weganizm czy sama dieta roślinna są odpowiednie dla każdego, niezależnie od wieku, stylu życia, przebytych chorób czy klimatu, w jakim mieszkamy!
Weganizm – dieta na szybkie odchudzanie czy filozofia i styl życia?
K. K.: Jak już wspomniałam powyżej, weganizm to filozofia i styl życia. Oczywiście, znajdą się osoby, które na dietę wegańską przejdą z powodów czysto zdrowotnych czy właśnie, chęci utraty zbędnych kilogramów. Warto jednak pamiętać, że dieta wegańska, jak każdy inny sposób odżywiania, może być bardzo niezdrowa i źle skomponowana. Logiczne powinno być to, że osoba, która przez większość życia odżywia się bardzo ubogo i zupełnie nie dba o to, co pojawia się na jej talerzu, odczuje pozytywne skutki zdrowotne przechodząc na dietę wegańską, bogatą w nieprzetworzone składniki, a co za tym idzie, może również zgubić zbędne kilogramy. Osobiście weganizm i dieta roślinna nigdy nie były dla mnie sposobem na odchudzanie i nie patrzyłam na wegański styl życia przez pryzmat kilogramów.
Odchudzanie to czysta matematyka, a konkretniej ujemny deficyt kaloryczny, który można uzyskać na każdej diecie, także tej wegańskiej. Na swoje ciało i zdrowie warto jednak spojrzeć długoterminowo, a nie jedynie przez pryzmat formy na lato. Nie popieram niezdrowej otyłości, ale zacznijmy od akceptacji swojego ciała takim, jakie jest obecnie. Jednak odżywiając się wegańsko (pamiętając o różnorodności i bogactwie dostarczanych sobie składników odżywczych), z pewnością zauważymy pozytywny wpływ tej diety na nasz organizm i samopoczucie!
Niedobory białka i żelaza – popularny mit czy fakt?
K. K.: Zdecydowanie mit! Dieta roślinna może być bardzo bogata w białko oraz żelazo! Osobiście na diecie wegańskiej jestem od prawie 4 lat i nigdy nie miałam problemów z niedoborami białka czy żelaza. Na świecie, ale również i w Polsce, możemy obserwować wielu sportowców na diecie wegańskiej, którzy osiągają wcale nie mniejsze sukcesy, niż osoby na diecie tradycyjnej!
Co więcej, to właśnie na diecie wegańskiej udało mi się wyjść z anemii, która dopadła mnie jeszcze na diecie mięsnej. Dużo osób powtarza krążący między ludźmi mit, że dieta wegańska nie dostarcza organizmowi pełnowartościowego białka, co jest całkowitą bzdurą. Jeśli osoba na diecie wegańskiej nie trenuje wyczynowo, nie powinna się niczym przejmować, a dla tych, którzy trenują np. siłowo, warto nieco bardziej zadbać o pełnowartościowe białko w posiłkach, szczególnie tych okołotreningowych. Co nam go dostarcza? Strączki w połączeniu z kaszami, ryżem, tofu, kanapka z pastą np. z fasoli, ciecierzyca, a nawet płatki owsiane z dodatkiem masła orzechowego. Niewiele roślinnych produktów o wysokiej zawartości białka posiada pełen profil aminokwasów (białko składa się z aminokwasów), ale wystarczy połączyć odpowiednie produkty i problem znika! Co więcej, nie trzeba ich wcale łączyć w tym samym posiłku.
Obecnie na rynku można również znaleźć mnóstwo odżywek białkowych dedykowanych dla wegan, które oprócz tego, że obłędnie smakują, mogą mieć również świetny skład wzbogacony o różne super foods. A co z tym żelazem? Wymienię kilka produktów, które zawierają go wyjątkowo dużo. Soja, pestki dyni, sezam, otręby pszenne, mak, biała fasola, amarantus, soczewica, natka pietruszki, nerkowce, pestki słonecznika, płatki owsiane, brokuł, a nawet gorzka czekolada o wysokiej zawartości kakao… czy trzeba jeszcze kogoś przekonywać?
Czy weganie przyjmują suplementy diety? Jakie?
K.K.: Osoby na diecie wegańskiej powinny zadbać o suplementację witaminy B12. Jest to jedyna witamina, której nie dostarczymy organizmowi z jedzenia, będąc na diecie wegańskiej. Warto również dodać, że osoby na diecie mięsnej także miewają niedobory witaminy B12 i nie jest to jedynie problem wegan. Oprócz tego warto również wspomnieć o witaminie D3, którą niezależnie od sposobu żywienia, my, Polacy, musimy suplementować, szczególnie w okresie jesienno-zimowym, kiedy ilość słońca jest ograniczona! Osobiście przyjmuję właśnie te dwa suplementy. Czasami wzbogacam suplementację o kwasy Omega-3, ale o nie można zadbać również samą dietą.
Czy weganie częściej chorują a może wręcz przeciwnie? Co z okresem jesienno-zimowym?
K. K.: Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ każdy z nas jest po prostu inny. Co więcej, weganie mogą chorować tak często, jak ludzie na diecie tradycyjnej! To, co można stwierdzić na pewno, dobrze skomponowana dieta wegańska bogata w nieprzetworzone produkty, jest zdrowa dla człowieka w każdym wieku i może mieć pozytywny wpływ na prewencję wielu schorzeń, również tych cywilizacyjnych. Jednak weganizm nie jest receptą na całe zło. Na odporność ma wpływ nie tylko to, co ląduje na naszym talerzu, ale również wiele innych czynników jak np. jakość snu czy poziom stresu. Z własnego doświadczenia mogę jednak napisać, że dieta wegańska ma pozytywny wpływ na to, jak funkcjonujemy w codziennym życiu!
Przechodząc na dietę wegańską (choć taka wiedza potrzebna jest każdemu), warto zapoznać się z podstawowymi zasadami zdrowego odżywiania i komponowania naszego jadłospisu. Świadome wybory, ale i zdrowe podejście do tej kwestii sprawi, że wegański styl życia będzie przyjemnością i przyniesie naprawdę sporo dobrego, dla każdego z nas!
W roli eksperta: Klaudia Kołdras
Od prawie czterech lat zagorzała zwolenniczka diety roślinnej, choć nie lubi nazywać się 100% weganką, bo nią po prostu nie jest. Pasjonatka fotografii, pisania oraz dobrej kawy. Od 3 lat mieszka w Norwegii, gdzie powoli układa sobie życie. Prowadzi również bloga, na którym nie brakuje szczerości, Skandynawii, zwykłego życia, ale również przepisów na wegańskie perełki, które skradną serce nawet największego mięsożercy.
Strona internetowa: www.klaudiakoldras.pl
