Ogromna część społeczeństwa cierpi z powodu chrapania. Dotyczy to nie tylko dorosłych, ale także dzieci i młodzieży. Jest to dość wstydliwy problem, który przeszkadza nie tylko osobie chrapiącej, ale także jej otoczeniu i bliskim. A jak się go pozbyć? Czym jest i czy można walczyć z chrapaniem? O tym wszystkim dowiemy się w tym artykule. Poznamy zarówno domowe sposoby jak i farmaceutyczne środki na tę dolegliwość.
Czym jest chrapanie?
Nie da się nie zauważyć, że chrapanie ma bardzo niekorzystny wpływ na zdrowie i codzienne funkcjonowanie. Dotyczy to jednak nie tylko osoby, która chrapie, ale także jej bliskich. Chrapanie może bowiem zaburzać prawidłowy sen i powodować duży dyskomfort. Bardzo często jest tak, że bliskie osoby także muszą radzić sobie z chrapaniem innego członka rodziny. I oboje znacząco na tym cierpią.
Możliwe jest więc, że z tego powodu nie są w stanie spać, mają z tym ogromne problemy lub stosują najrozmaitsze metody (cmokanie, mlaskanie, pstrykanie palcami, odwracanie ciała osoby chrapiącej do pozycji bocznej i inne), które mają na celu zlikwidować bądź zmniejszyć ten uciążliwy problem. Zamiast sięgać po tego typu rozwiązania warto zapoznać się ze sposobami, które mogą pomóc w zmniejszeniu bądź zniwelowaniu uciążliwego chrapania.
Zacząć należy od wyjaśnienia, czym tak naprawdę jest chrapanie. Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że chrapanie, choć nie zalicza się do chorób, to jednak może być niebezpieczne dla zdrowia. Zwykło się twierdzić, że chrapanie to po prostu efekt i konsekwencja ogromnego zmęczenia i że jest to zupełnie naturalne dla osób, które dużo pracują i nie zapewniają sobie regularnego i pełnego wypoczynku. Jako reakcja jest to zupełnie naturalne, jednak same przyczyny chrapania mogą być różne i nie zawsze muszą być związane ze zmęczeniem.
Czytaj także: Jakie wymieniamy sposoby na chrapanie?
Chrapie co dziesiąty człowiek, a w tej grupie największy odsetek stanowią mężczyźni, co nie wydaje się zaskakujące. Prezentuje się nawet sylwetkę typowego chrapacza i według statystyk jest to mężczyzna w przedziale wiekowym 40-50 lat, pracownik fizyczny i sympatyk wieczorów na kanapie w towarzystwie piwa.
Chrapanie to nie stan chorobowy, a konsekwencja utrudnionego przepływu powietrza przez gardło. Powstaje wtedy charakterystyczny dźwięk przypominający uruchomiony silnik. Warto w tym miejscu dodać, że zwiększone prawdopodobieństwo chrapania występuje u osób z nadwagą i otyłych, osób, które chorują na nadciśnienie tętnicze i osób, które kładą się spać po spożyciu alkoholu. Jeśli natomiast chodzi o grupę kobiet, to najczęściej są to kobiety w trakcie, a także po menopauzie.
Jak powstaje chrapanie?
Aby nie zagłębiać się w czystą biologię, postaramy się pokrótce wyjaśnić, na czym polega mechanizm chrapania. Podczas spania wiotczeje mięśniówka, co przekłada się na to, że tylna część gardzieli opada, pozostawiając niewielką szczelinę na przepływ powietrza. Kiedy w nocy drogi oddechowe stają się niedrożne i pojawiają się problemy z nabraniem powietrza, dochodzi do zjawiska, w którym wzrastające stężenie dwutlenku węgla we krwi daje sygnał do mózgu o złym stanie organizmu. W takich okolicznościach do zastępczego i wspomagającego działania zostają pobudzone mięśnie klatki piersiowej i przepona (1). To właśnie podczas ich aktywności podczas brania wdechu wydaje się charakterystyczny dźwięk, który ustępuje podczas wydechu i następuje ponownie podczas kolejnego wdechu.
Jeśli jednak mimo takich starań problem chrapania nie znika, to prawdopodobnie cierpisz na tak zwany bezdech senny. Wtedy najlepiej będzie wybrać się do najbliższego lekarza, który skieruje Cię do właściwego specjalisty. Bezdech, w odróżnieniu od chrapania, jest poważną dolegliwością (2). Bezdechowi nocnemu towarzyszy chrapanie, dlatego niewiele osób, które chrapie, zdaje sobie sprawę z tego, że dotyczy ich ta dolegliwość. Bezdech, podobnie zresztą jak omawiane tu chrapanie, jest wynikiem zatrzymania bądź ograniczenia przepływu powietrza przez drogi oddechowe na poziomie gardła przy wzmożonej pracy mięśni oddechowych. Dodatkowo te epizody występują wielokrotnie i powtarzają się.
Na chrapanie mogą skarżyć się także osoby, które zmagają się ze skrzywioną przegrodą nosową. Krzywa przegroda nosowa może być dziedziczona, a także występować jako konsekwencja urazu. Problem zaczyna się w momencie, w którym skrzywiona przegroda nosowa zaczyna wpływać negatywnie na drożność nosa. Dochodzi wtedy do tzw. cyklu nosowego, który polega na tym, że oddycha się przez jedną dziurkę. Kiedy cykl przypada na mniej drożną dziurkę (czyli tę, po której występuje skrzywienie) wtedy może dochodzić do chrapania (3).
Chrapanie u dzieci
Niewiele osób wie, że problem chrapania może dotyczyć także dzieci. Nie należy jednak tego bagatelizować. Najważniejsze w chrapaniu jest ustalenie przyczyny przypadłości. Chrapanie u dzieci najczęściej występuje w wyniku nieprawidłowości w budowie migdałków (niezbędna jest wtedy operacja), wiotkość krtani (u dzieci do 2. roku życia) bądź z powodu przeziębienia czy innej infekcji dróg oddechowych.
Należy jednak obserwować to zjawisko jeśli pojawia się notorycznie. Wtedy może chodzić o alergię, skrzywioną przegrodę nosową lub polipy. Skrzywiona przegroda, o czym już wspomnieliśmy, może występować w efekcie urazu, np. podczas uderzenia w wieku dziecięcym. Po takim urazie przegroda ulega odkształceniu i dalej krzywo rośnie wraz z upływem lat i rozwojem dziecka.
Wiedząc już, jaki jest mechanizm powstawania chrapania, możemy przejść do sposobów na zniwelowanie warczącego problemu. Część z nich może się wydawać zaskakująca i kuriozalna. Warto jednak wypróbować każdą z nich zanim udamy się do specjalisty.
Higiena i jakość snu a chrapanie
Ze stwierdzeniem, że niedostateczna higiena snu przekłada się na chrapanie można spotkać się podczas wizyty u laryngologa, który posiada specjalistyczną wiedzę na temat tej dolegliwości. Zaznacza się (o czym już wspomnieliśmy), że w trakcie spania wszystkie mięśnie naszej twarzy wiotczeją, a zarazem przesuwają się w kierunku tylnej ściany gardła. Dlatego powietrze, przechodząc przez ścianę gardła, zaczyna wibrować.
I tak na przykład odpowiednio się układając, jesteśmy w stanie zniwelować chrapanie. W tej sytuacji poleca się pozycję spania na boku. Jest to jednak o tyle trudne, że podczas spania nie zawsze kontrolujemy pozycję, w jakiej aktualnie się znajdujemy. Bywa tak, że podczas snu regularnie okręcamy się z boku na bok, a budzimy się w jeszcze innej pozycji niż ta, w której się kładliśmy.
Do zmniejszenia dolegliwości może się także przyczynić właściwa poduszka. Właściwa to znaczy taka, która dopasuje się do fizjonomii naszej głowy, szyi i karku. Na rynku pojawiają się nawet specjalistyczne poduszki przeciw chrapaniu. Zapewniają drożność dróg oddechowych, ale warto jednak zaznaczyć, że często przyczyniają do powstawania bólu karku.
Sprawdź również: Sposoby na uciążliwe chrapanie
Lepszym rozwiązaniem więc jest poduszka anatomiczna. Warto jednak przed zakupem skonsultować się z odpowiednią osobą, aby nie dać nabrać się na popularne chwyty marketingowe, które stosują sprzedawcy. Zamiast więc wydawać majątek na poduszkę, która nie zmniejszy naszych dolegliwości, warto poszukać innych i tańszych sposobów rozprawienia się z chrapaniem.
Łóżko tylko do spania
Jakość snu (ilość poświęconych godzin, higiena snu i inne) ma bardzo istotny wpływ na to, czy będzie nas dotyczył problem chrapania. Jeśli więc wykonujemy pracę do późnych godzin wieczornych i nie zapewniamy sobie odpowiedniej ilości czasu na sen, to doprowadzamy do przemęczenia organizmu. Dzieje się to w określonym odstępie czasowym, przy regularnym ,,zarywaniu nocek’’ i dodatkowym stresie. Mając w końcu czas na sen, jest on wtedy głęboki, co sprawia, że zaczynają wiotczeć mięśnie gardła, prowadząc tym samym do chrapania.
Coraz częściej po przebudzeniu sięgamy po smartfon, laptopa i nie opuszczamy łóżka do czasu, kiedy nie zmuszą nas do tego obowiązki bądź głód. Zwykle jednak jest tak, że spędzamy w nim każdą wolną chwilę, czytając, oglądając filmy czy pracując (w przypadku pracy w charakterze zdalnym). Kładąc się wieczorem, nasz organizm nie odczuwa znaczącej różnicy między celem, do jakiego służyło łóżko za dnia, a celem, do jakiego jest przeznaczone w ciągu nocy.
Psychologowie zwracają uwagę na to, że sypialnia powinna być miejscem kojarzonym przede wszystkim z relaksem i odpoczynkiem. Jeśli więc łóżko jest miejscem, w którym spędza się czas przy laptopie, smartfonie lub co gorsza spożywa się posiłki, wtedy zatraca się pierwotne przeznaczenie łóżka, a co za tym idzie, zaburzona zostaje higiena snu w kontekście miejsca przeznaczonego do spania.
Eksperci często mówią, że nawet zmiana poduszki może mieć wpływ na to, czy chrapiemy, czy nie. Zdarza się, że nie tylko na poduszce, ale w całej sypialni pojawia się zbyt duża ilość alergenów. Roztocze i sierść, które są wdychane przez nos i usta, mogą przyczynić się do powstawania chrapania. Można temu przeciwdziałać poprzez regularne wietrzenie pościeli i pomieszczenia, w którym się śpi, co jest jednym z elementów dbania o higienę snu.
Domowe sposoby na pokonanie chrapania
Aby poradzić sobie z tą męczącą dolegliwością, zazwyczaj nie trzeba od razu wybierać się do laryngologa. Warto więc na samym początku wypróbować domowe sposoby i sprawdzić, czy są w stanie rozwiązać problem bez udania się do specjalisty. Jednym z takich sposobów jest gorący prysznic, na który warto się zdecydować przed pójściem spać.
1. Gorące kąpiele i inhalacje
Udokumentowano, że wysoka temperatura, jaką traktujemy nasze ciało, korzystnie wpływa na przepływ powietrza w przegrodzie nosowej i drogi oddechowe, a dodatkowo zauważa się, że wykazuje ona właściwości nawilżające na błonę śluzową nosa. Jeśli posiadamy wannę, pomocne w problemie chrapania może okazać się użycie soli morskiej, która zapewnia takie samo działanie.
Jeśli wysoka temperatura może pomóc w utrzymaniu prawidłowej kondycji dróg oddechowych, warto do codziennej rutyny włączyć inhalacje przy użyciu pary wodnej i roztworów, np. chlorku sodu. Może to być alternatywa dla długich kąpieli, na które nie zawsze ma się czas. Wystarczy kwadrans dziennie takiej parowej terapii.
2. Utrzymanie odpowiedniej masy ciała
Mimo że obecnie tak dużo mówi się o samoakceptacji i kochaniu swojego ciała, należy znaleźć równowagę między tym, co zdrowe, a co może być przyczyną różnych dolegliwości. A otyłość na pewno nie sprzyja utrzymaniu zdrowia. Otyłość ponadto jest powodem nadciśnienia tętniczego, chorób serca, może prowadzić do zbyt wysokiego stężenia złego cholesterolu i rozwoju miażdżycy.
W celu zniwelowania chrapania należy więc postarać się o kontrolę właściwej masy ciała (nie chodzi o szczupłą sylwetkę, ale o to, by utrzymać swoje BMI w normie) oraz o przestrzeganie odpowiedniej diety (4). Powinna ona uwzględniać między innymi ograniczenie alkoholu (5), szczególnie wieczorem, jak i środków nasennych czy uspokajających.
Należy także zadbać o siebie pod względem spożywania właściwej ilości płynów każdego dnia. Zaleca się wypijać około 30 ml na każdy kilogram masy ciała. Dzięki temu nasz organizm będzie odpowiednio nawodniony. Jeśli w naszym organizmie jest za mała ilość płynów, wody, skutkuje to blokowaniem swobodnego przepływu powietrza. Należy jednak pamiętać, że kawa i herbata nie zaliczają się do dziennego bilansu wypitej wody.
Inne środki na pokonanie chrapania
Osoby, które odwiedzają nasz serwis z pewnością szukają najlepszego sposobu na przynajmniej ograniczenie chrapania. Jest to podstawowy krok aby zniwelować problem jeszcze zanim udamy się do odpowiedniego specjalisty. Już samo to może znacznie poprawić jakość życia swojego i pozostałych domowników. W aptekach można znaleźć sporo różnych suplementów, plastrów i spray’ów, a w naszym portalu można znaleźć ich recenzje pisane przez niezależnych użytkowników.
Zaczniemy od tego, czym charakteryzują się produkty przeznaczone do ograniczenia chrapania. Bardzo często jest tak, że preparaty tego rodzaju to wyroby medyczne, które bazują na olejkach eterycznych różnego rodzaju, np. eukaliptusowy, lawendowy, miętowy, szałwiowy. Stosowanie olejków eterycznych jest uznawane za naturalny sposóļ radzenia sobie z chrapaniem.
Na czym polega działanie olejków eterycznych? Mają one wszechstronne właściwości (przeciwzapalne, antyhistaminowe, antyseptyczne), jednak przede wszystkim oddziałują korzystnie na drogi oddechowe. Część z nich, jak np. olejek eukaliptusowy czy olejek z drzewa herbacianego wpływają na zmniejszenie obrzęku w drogach oddechowych. Z tego powodu olejki eteryczne wykorzystuje się także w infekcjach dróg oddechowych.
Inne preparaty mogą bazować na wodzie i chlorku sodu. Jest to tzw. roztwór wody morskiej nazywany solą fizjologiczną. Ma działanie oczyszczające na drogi oddechowe. Mimo że chlorek sodu z reguły stosuje się przy dolegliwościach związanych z zaburzeniem równowagi gospodarki wodnej, to jednak w postaci roztworu izotonicznego bądź hipertonicznego może sprawdzić się pomocniczo przy chrapaniu.
Jednym z takich produktów jest spray Nie chrap. Bazuje on na składnikach pochodzenia naturalnego. Składniki te ułatwiają przepływ powietrza przez gardło, a dodatkowo wzmacniają tkanki miękkie gardła. Kolejnym z monitorowanych przez nas produktów jest Silence o podobnym działaniu. Warto również zapoznać się z opiniami produktu Datong. W jego formulacji znajdują się składniki, które dodatkowo wspierają utrzymanie odpowiedniego nawilżenia błon śluzowych gardła, zapobiegając ich wysuszaniu.
Na chrapanie stosuje się różnego rodzaju środki farmaceutyczne, jak plastry na noc. Mają one zapewniać płynny i swobodny przepływ powietrza. Warto zapoznać się z takimi produktami, bo, mimo że chrapanie może dotyczyć zarówno dzieci, młodzież, jak i dorosłych, nie wszystkie z nich nadają się do stosowania przez dzieci, kobiety w ciąży i kobiety karmiące piersią. Wtedy należy zapoznać się z ulotką bądź skonsultować z lekarzem.
| BIBLIOGRAFIA | |
| (1) | https://www.drstevenlin.com/reasons-snoring-sleeping-with-mouth-open/ |
| (2) | https://www.popsci.com/stop-snoring |
| (3) | https://www.webmd.com/sleep-disorders/ss/slideshow-stop-snoring |
| (4) | https://www.tuck.com/how-to-stop-snoring/ |
| (5) | https://www.medicalnewstoday.com/articles/321174.php |
