Stres

Stres

Stres to naturalna reakcja obronna organizmu. Problem pojawia się, gdy stresujące sytuacje oddziałują na samopoczucie oraz stan zdrowia. Jak skutecznie walczyć ze stresem?

Stres – dobry czy zły?

Za stres uważa się negatywne odczucie, która pojawia się w związku z zagrażającą jednostce sytuacją. Niebezpieczeństwo to należy rozumieć zarówno dosłownie, jak i w związku z nerwowymi, codziennymi wydarzeniami.

W takich chwilach wyraźnie wzrasta poziom adrenaliny we krwi. Za jej wytwarzanie odpowiedzialna jest nadnercza, niewielki gruczoł usytuowany w okolicy nerki. To właśnie adrenalina odpowiada za przyspieszenie pulsu, poszerzenie naczyń krwionośnych i poszerzenie źrenic, a także natychmiastową reakcję, gotowość do ucieczki lub walki.

Hormon ten reguluje poziom glukozy we krwi, przyspiesza spalanie tkanki tłuszczowej oraz wspomaga produkcję soków trawiennych i śliny. Mimo to częste odczuwanie stresu szkodzi dobremu samopoczuciu oraz zdrowiu, stopniowo doprowadzając do pojawienia się wielu schorzeń, których leczenie jest długotrwałe.

W zależności od predyspozycji stres może wiązać się z różnymi czynnikami.

• Naturalnym jest to, że w ważnej dla człowieka chwili pojawia się nadmierna nerwowość, objawiająca się lekkimi drgawkami, zawrotami głowy czy problemami z koncentracją.
• Bywa jednak, że stres oddziałuje na człowieka pozytywnie, pomagając w wykonywanej czynności i chroniąc przed zasłabnięciem.
• Z reguły stres traktuje się jednak jako zjawisko negatywne, które wpływa na pracę całego organizmu.
• Szczególnie szkodliwy jest nadmierny stres, kiedy to do kryzysowych, nerwowych sytuacji dochodzi zbyt często.

Przyczyny stresu

Według statystyk, najwięcej stresu wiąże się z pracą zawodową, a następnie sytuacją rodzinną. Nieco rzadziej zdarza nam się denerwować w przypadku kontaktu z przyjaciółmi. Do stresujących sytuacji można również zaliczyć kontakt z przedstawicielami różnych instytucji, na przykład w urzędach.

Osoby, które łatwo dają się wyprowadzić z równowagi, codziennie muszą zmagać się z nieprzyjemnymi sytuacjami, na przykład podczas stania w korku. Zdarza się, że do stresujących powodów zalicza się również ogólną sytuację w kraju lub na świecie.

Na rodzaj i poziom stresu wpływają również wydarzenia dramatyczne i nieoczekiwane. Bez względu jednak na to, jakie czynniki wywołują stres, lekarze zgadzają się co do tego, że jest on przyczyną całej listy niebezpiecznych chorób.

Stres a choroby

Naukowcy coraz częściej zaznaczają, że stres jest jednym z głównych czynników chorób serca oraz układu krążenia. Do listy schorzeń należy również dodać problemy z nerkami, cukrzycę, rozwój chorób autoimmunologicznych oraz nowotworowych czy schorzeń układu pokarmowego (wrzody żołądka i dwunastnicy, powolny metabolizm, wzdęcia, zaparcia). Do tego pojawia się bezsenność, która potęguje uczucie wyczerpania związanego ze stresem.

W wyniku nadmiernego stresu pogorszeniu ulega odporność organizmu, w wyniku czego znacznie łatwiej o zakażenie. Osoba nerwowa przykłada mniejszą wagę do odżywiania, częściej sięga po przetworzone produkty lub nie może przyjmować pokarmu, doprowadza również do odwodnienia organizmu.

W związku z długotrwałą pracą oraz masą obowiązków mogą też pojawić się bóle pleców zlokalizowane w kręgosłupie, barkach czy szyi. To właśnie ta część ciała napina się w wyniku nadmiernego stresu, co z czasem może wywołać dyskomfort.

Stres chorobą XXI wieku?

Nadmierny stres przyczynia się do pogłębiania się problemów z samooceną oraz wiarą we własne możliwości. Do tego mogą dołączyć kłopoty z pamięcią i koncentracją, co z czasem doprowadza do depresji oraz stanów lękowych.

Wreszcie stres wpływa nie tylko na zdrowie i samopoczucie, ale także kontakty międzyludzkie – pogłębia się i zmienia swój charakter, zaczyna dominować nad człowiekiem, doprowadzając do nerwowych sytuacji, na które często reaguje się niekontrolowanym gniewem, a nawet agresją.

Obecnie naukowcy zastanawiają się nad tym, czy należy uznać stres za jedno z poważniejszych współczesnych schorzeń.

Czy ze stresem można sobie poradzić?

Na nadmierny stres istnieje wiele różnych metod, ale ich skuteczność uzależniona jest od przyczyn nerwowych sytuacji.

• Osoba zestresowana powinna zmienić styl życia, by zauważyć efekty i w niedługim czasie pozbyć się nadmiernego stresu.
• Przede wszystkim należy przyjrzeć się swojej diecie, którą uzupełnić trzeba o świeże warzywa, owoce i inne wartościowe produkty, będące źródłem wartościowych składników odżywczych.
• Skuteczne okażą się również mieszanki ziołowe z dodatkiem chmielu, głogu, dziurawca, lawendy, melisy, rumianku lub pokrzywy.
• Warto wyeliminować te czynniki, które wpływają negatywnie na samopoczucie i wzmagają uczucie stresu.
• Konieczne mogą okazać się silne postanowienia: pozbycie nałogów, zmiana pracy lub środowiska, w którym żyjemy, znalezienie czasu na odpoczynek, uprawianie sportu.
• Aktywność fizyczna pozwala lepiej radzić sobie ze stresem.
• Czasem konieczny jest odpoczynek, wyjazd na kilka dni może przynieść ukojenie i zarazem rozwiązanie ciążącego na zestresowanej osobie problemu.

W radzeniu sobie ze stresem ważne są też są ćwiczenia oddechowe. Opanowanie umiejętności oddychania w taki sposób, by spowolnić krążenie i uregulować pracę serca przydaje się w sytuacjach stresowych. W ten sposób oddziałujemy na układ współczulny, kontrolując tym samym wydzielanie adrenaliny.

W wielu przypadkach konieczna może okazać się pomoc specjalisty, zwłaszcza jeśli stres przyczynił się do rozwoju depresji. Psychiatra dobierze odpowiednią, zindywidualizowaną terapię dla osoby narażonej na nadmierny stres.