Wakacje to czas, który kojarzy się przede wszystkim z beztroskim wypoczynkiem i piękną pogodą. Letnie upały mogą być jednak trudne do zniesienia. Jak bezpiecznie przetrwać upały i jak się do nich przygotować? Poznaj 15 sprawdzonych sposobów.
Czym jest upał?
Upał to określenie na stan pogody, gdy temperatura powietrza przy powierzchni ziemi przekracza 30 stopni Celsjusza. W ciągu dnia najwyższe temperatury występują zazwyczaj w godzinach 15.00-18.00. W ostatnich latach fale upałów stają się coraz częstsze i bardziej intensywne. Ma to związek z globalnym ociepleniem klimatu. Polski rekord temperatury to +40,2°C w cieniu (1) – padł w 1921 r., w Prószkowie koło Opola.
Dlaczego upał szkodzi?
W czasie upału każdy z nas może odczuwać dyskomfort i osłabienie. Skwar może także przyczynić się do licznych problemów zdrowotnych, takich jak:
- odwodnienie. Może wystąpić zwłaszcza kiedy w czasie upału uprawiamy sport lub aktywnie spędzamy czas na dworze. Więcej się wtedy pocimy, co ma na celu obniżenie temperatury ciała. Wraz z potem tracimy wodę i cenne elektrolity. Jeżeli nie będziemy uzupełniać płynów, może doprowadzić to do niebezpiecznego w skutkach odwodnienia organizmu;
- oparzenia słoneczne. Przebywanie w skwarze na słońcu może przyczynić się do powstania bolesnych oparzeń na skórze. W przeciwieństwie do oparzeń termicznych, oparzenia słoneczne nie są widoczne od razu. Mogą pojawić się dopiero po kilku godzinach;
- przegrzanie organizmu. Kiedy ciepło nadmiernie kumuluje się w organizmie, obniża się nasza zdolność do naturalnej ochrony poprzez pocenie. Długotrwałe lub intensywne przegrzanie ciała może doprowadzić do utraty przytomności i udaru cieplnego;
- udar cieplny. Jest to stan zagrożenia życia, powstający na skutek przegrzania organizmu. Objawami udaru są m.in. wysoka gorączka, nudności i wymioty, ból i zawroty głowy, zaburzenia świadomości, przyspieszone bicie serca i utrata przytomności. Udar cieplny wymaga konsultacji medycznej.
W czasie skwaru warto szczególnie pamiętać o osobach, które są najbardziej narażone na działanie wysokich temperatur, jak:
- niemowlęta,
- małe dzieci,
- kobiety w okresie ciąży,
- seniorzy,
- osoby chorujące przewlekłe – zwłaszcza na choroby układu oddechowego i układu krążenia.
Zadbanie o odpowiednią ochronę pozwoli zdrowo i bezpiecznie przetrwać ten trudny czas.
Jak bezpiecznie przetrwać upały?
- Pij dużo płynów. Minimum 2 litry dziennie! Najlepiej postawić na wodę lub napoje owocowe i warzywne. Pamiętaj, że w czasie upałów organizm traci więcej płynów niż zwykle. Ważne więc, aby uzupełniać ich straty.
- Unikaj kawy i alkoholu. Picie tych napojów dodatkowo odwadnia organizm.
- Unikaj przebywania na zewnątrz. Zwłaszcza w godzinach południowych, kiedy panują największe upały.
- Nie przebywaj w pełnym słońcu. Jeżeli musisz, stosuj kremy z filtrem UV o wysokim faktorze ochronnym (minimum SPF 30). Pamiętaj o ponownej aplikacji kosmetyków przeciwsłonecznych w ciągu dnia i po każdej kąpieli.
- Unikaj wysiłku fizycznego. Ogranicz niezbędne prace do minimum. Postaraj się zaplanować wykonanie cięższych prac na wczesny poranek lub wieczór.
- Unikaj pomieszczeń bez wentylacji. Nigdy, nawet na krótką chwilę, nie zostawiaj dzieci ani zwierząt samych w samochodzie! Wizytę w saunie czy kabinie masującej warto przełożyć na inny, bardziej sprzyjający czas.
- Noś odpowiednią odzież. Warto postawić na jasne ubrania z naturalnych materiałów, a także przewiewne obuwie.
- Zadbaj o nakrycie głowy. Noszenie kapelusza lub chustki chroniącej przed słońcem, zmniejszy ryzyko przegrzania organizmu. Pamiętaj także o ochronie oczu.
- Zamknij i zasłoń okna w ciągu dnia. Zwłaszcza tych po południowej stornie budynku. Pomoże to utrzymać chłód w pomieszczeniu.
- Przebywaj w najchłodniejszym pomieszczeniu w mieszkaniu. Gorące powietrze kumuluje się bliżej dachu – korzystniejszym rozwiązaniem na upał będzie więc spędzanie czasu na parterze.
- Unikaj dużych różnic temperatur. Wyłącz klimatyzację w aucie, zanim z niego wysiądziesz. Unikaj także wychodzenia na upał prosto z klimatyzowanego pomieszczenia.
- Korzystaj z chłodnych pryszniców i kąpieli. Schładzając ciało, unikaj zbyt zimnej wody. Po przebywaniu w upale może to wywołać szok termiczny.
- Stosuj zimne okłady. Chłodzenie karku i nadgarstków, czyli miejsc, które są płytko unaczynione, pomoże przynieść ulgę całemu organizmowi.
- Jedz regularne i lekkostrawne posiłki. Zwróć szczególną uwagę na świeżość spożywanych produktów, co pomoże uniknąć zatrucia pokarmowego.
- Obserwuj reakcje organizmu. W przypadku złego samopoczucia skonsultuj się z lekarzem. Jeżeli zauważysz objawy przegrzania organizmu lub udaru cieplnego, zadzwoń na 112 lub 999!
Bibliografia:
| 1. | Źródło danych: Tablice geograficzne. |
