Profilaktyka to najskuteczniejszy sposób wczesnego wykrywania wielu jednostek chorobowych, a także znacznie większe szanse na ich wyleczenie i zapobiegnięcie pojawienia się poważnych następstw choroby, nie wyłączając z nich śmierci pacjenta. Dowiedz się, kiedy i jak często należy wykonywać podstawowe badania profilaktyczne, dzięki którym zwiększysz swoje szanse na długie i zdrowe życie.
Czy muszę czuć się źle, by iść na badania?
Niektóre choroby rozwijają się nawet przez wiele lat, nie dając w tym czasie żadnych niepokojących objawów. Pojawienie się dolegliwości może niekiedy następować dopiero w zaawansowanym stadium jednostki chorobowej, w którym szanse całkowitego wyleczenia spadają, a pacjent musi liczyć się z poważnymi powikłaniami, utratą pełnej sprawności, spadkiem jakości życia, a nawet ryzykiem zgonu.
Dlatego na regularne badania profilaktyczne powinny decydować się wszystkie dorosłe osoby, niezależnie od tego czy odczuwają jakieś dolegliwości, czy czują się dobrze. Wraz z wiekiem częstotliwość badań powinna być coraz większa, ponieważ z każdym kolejnym rokiem życia ryzyko zachorowania np. na choroby układu sercowego, cukrzycę czy nowotwory wzrasta. Należy pamiętać, że im wcześniej zostaje wykryta choroba, tym większe są szanse na jej całkowite wyleczenie.
Badanie, które należy wykonywać co roku
Każda dorosła osoba, nie wyłączając młodych ludzi, będących w przedziale 20–30 lat, powinna każdego roku wykonywać przynajmniej podstawowe badania krwi, badanie ogólne moczu i kału. Badania te pozwolą wstępnie zdiagnozować stan zdrowia i ocenić ryzyko wystąpienia danej jednostki chorobowej. W przypadku wyników wykraczających poza normy, należy rozważyć dalszą diagnostykę w kierunku konkretnej choroby.
Osoby po 50. roku życia powinny każdego roku wykonywać takie badania, jak:
- badanie ogólne moczu,
- morfologia krwi OB,
- lipidogram,
- TSH,
- wapń całkowity w surowicy,
- fosforany w surowicy (dotyczy kobiet),
- magnez w surowicy,
- kwas moczowy w surowicy,
- albumina w surowicy,
- keratynina w surowicy,
- USG jamy brzusznej,
- test na obecność utajonej krwi w kale,
- EKG serca,
- badania cytologiczne (dotyczy kobiet),
- mammografia (dotyczy kobiet),
- pomiar poziomu hormonów tarczycy (dotyczy kobiet),
- PSA całkowity i PSA wolny (dotyczy mężczyzn).
Jakie badania wykonywać raz na 2–5 lat?
Wyżej wymienione badania mogą być wykonywane rzadziej niż co roku przez osoby młodsze. Każda osoba powinna co najmniej raz na 2 lata wykonać lipidogram, czyli kontrolę cholesterolu i trójglicerydów. Raz na 3–5 lat należy wykonać też gastroskopię oraz USG jamy brzusznej (poniżej 50. roku życia), RTG klatki piersiowej (osoby palące papierosy powinny udawać się na to badanie każdego roku).
Mężczyźni powinni raz na 3 lata udać się do urologa w celu zbadania jąder w kierunku zmian nowotworowych. Jednakże samokontrola powinna być regularna i odbywać się przynajmniej raz w miesiącu, a w szczególności u młodszych mężczyzn, u których ryzyko raka jądra jest najwyższe.
Gdzie wykonać podstawowe badania?
Badania krwi oraz analizę składu moczu, kału i wymazów można wykonać w laboratoriach diagnostycznych, natomiast badania w kierunku konkretnych jednostek chorobowych wymagają konsultacji z odpowiednim lekarzem-specjalistą. Najkorzystniejszą opcją, zarówno pod względem finansowym, jak również czasu, jaki trzeba poświęcić na badania, są pakiety badań profilaktycznych, które można wykonywać np. w laboratoriach https://sklep.alablaboratoria.pl/.
