W czasach, w których szybkość i wygoda są wysoko cenione, mikrofalówki stały się nieodłącznym elementem naszych kuchni. Ale czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, jak działają te urządzenia? Czy jedzenie z mikrofalówki jest zdrowe? Czy te niewidoczne fale mają wpływ na nasze zdrowie? Sprawdźmy to!
Czym są mikrofale?
Mikrofale, znane przede wszystkim z urządzeń kuchennych, które nazywamy mikrofalówkami, są formą fal elektromagnetycznych. Charakteryzują się one długością fali pomiędzy 1 milimetrem a 1 metrem oraz częstotliwością od 300 MHz do 300 GHz. Mikrofalówki wykorzystują energię tych fal do podgrzewania żywności. Fale mikrofalowe wytwarzane w mikrofalówce wprawiają w drgania cząsteczki wody obecne w żywności. Te drgania generują ciepło, które z kolei podgrzewa jedzenie.
Mikrofalówka, którą znamy i używamy na co dzień, jest wynikiem przypadkowego odkrycia. Inżynier Percy Spencer pracujący dla firmy Raytheon zauważył w 1945 roku, że mikrofale z radaru, nad którym pracował, roztopiły czekoladę w jego kieszeni. To zapoczątkowało badania nad zastosowaniem mikrofal do podgrzewania żywności, które ostatecznie doprowadziły do stworzenia domowej mikrofalówki. Od tamtego czasu mikrofalówka stała się nieodzownym elementem prawie każdej kuchni.
Różne typy żywności reagują inaczej na podgrzewanie w mikrofalówce. Żywność o wysokiej zawartości wody, tak jak warzywa, podgrzewa się szybko i równomiernie. Z kolei żywność o niskiej zawartości wody, tak jak mięso, może podgrzewać się mniej równomiernie, co może prowadzić do obszarów, które są gorące, i innych, które są zimne. Właśnie dlatego zaleca się mieszanie lub obracanie jedzenia podczas podgrzewania w mikrofalówce.
Mity dotyczące mikrofal
Pomimo wszechobecności, wokół mikrofal narosło wiele mitów i nieporozumień. Niektóre osoby obawiają się, że mikrofale mogą usunąć składniki odżywcze z żywności lub nawet przekształcić je w coś szkodliwego. Inne osoby obawiają się, że promieniowanie mikrofalowe może przenikać przez skórę i powodować raka. Wszystkie te obawy wynikają z niewystarczającego zrozumienia, jak działają mikrofale i jak są wykorzystywane w mikrofalówkach.
W rzeczywistości, biorąc pod uwagę, że mikrofalówka podgrzewa jedzenie szybko i równomiernie, zwykle zachowuje więcej składników odżywczych niż niektóre tradycyjne metody gotowania.
Co do obaw o promieniowanie, mikrofalówki są zaprojektowane tak, aby mikrofale nie mogły wydostać się na zewnątrz urządzenia. Bezpieczeństwo mikrofalówek jest regulowane przez surowe standardy, a urządzenia są testowane pod kątem ich spełnienia.
Bezpieczeństwo używania naczyń plastikowych w mikrofalówce to temat, który często budzi kontrowersje. Plastiki oznaczone jako bezpieczne do użycia w mikrofalówce zostały przetestowane i uznane za niewydzielające szkodliwych substancji podczas podgrzewania. Niemniej jednak zawsze należy sprawdzić oznaczenia na opakowaniu i unikać używania plastików, które nie są przeznaczone do użycia w mikrofalówce. Alternatywą jest używanie naczyń szklanych lub ceramicznych, które są bezpieczne i nie reagują z żywnością.
Wpływ mikrofali na zdrowie
Mimo że mikrofalówki są wszechobecne i powszechnie akceptowane jako bezpieczne, wciąż pojawiają się pytania dotyczące ich wpływu na zdrowie człowieka. Badania dotyczące długotrwałego spożywania żywności podgrzewanej w mikrofalówce nie wykazały dotychczas jednoznacznych dowodów na negatywne skutki dla zdrowia. Wielu ekspertów zgadza się, że sposób przygotowania i podgrzewania żywności może mieć wpływ na jej wartości odżywcze, ale nie ma dowodów na to, że jedzenie podgrzewane w mikrofalówce jest niezdrowe.
Podobnie, nie ma solidnych dowodów naukowych, które wskazywałyby, że mikrofale mogą powodować choroby u ludzi. Choć mikrofale są formą promieniowania, są to fale o niskiej energii i nie mają zdolności do uszkadzania DNA, co jest typowe dla promieniowania jonizującego, takiego jak promienie X lub promieniowanie gamma.
Pomimo tego, wciąż jest ważne, aby używać mikrofalówki zgodnie z zaleceniami producenta i unikać narażania się na mikrofale przez uszkodzone urządzenia. Wszystkie te dane wskazują na to, że podgrzewanie jedzenia w mikrofalówce jest bezpieczne i nie powoduje negatywnych skutków dla zdrowia.
Zalecenia dotyczące bezpiecznego użycia mikrofalówki
Podczas korzystania z mikrofalówki priorytetem powinno być bezpieczeństwo. Pamiętaj, aby zawsze otwierać pokrywę pojemnika na żywność po podgrzewaniu, aby uwolnić parę i unikać poparzeń. Sprawdź również, czy urządzenie nie jest uszkodzone i czy drzwi mikrofalówki są szczelnie zamknięte podczas użytkowania.
Większość typów żywności nadaje się do podgrzewania w mikrofalówce, włączając w to większość lekkich posiłków, zup, warzyw i mięs. Należy unikać podgrzewania produktów, które mogą wybuchnąć, takich jak jaja w skorupkach, czy zamknięte pojemniki, które mogą eksplodować pod wpływem nagromadzonej pary.
Jeśli masz obawy dotyczące mikrofalówki, istnieje wiele innych metod podgrzewania jedzenia. Kuchenka gazowa lub elektryczna, piekarnik, a nawet gotowanie na parze są świetnymi alternatywami. Wszystko zależy od twojego komfortu i preferencji.
Źródła:
- Ozen, A. E., & Floros, J. D. (2019). "Effects of emerging food processing technologies on the packaging materials and the quality of packed products". Food Engineering Reviews, 11(3), 135-148.
- Fakhouri, T. H., & Decker, E. A. (2002). "The effect of microwave heating of milk and cereal grains on lipid oxidation". Journal of Food Science, 67(7), 2532-2536.
- Butz, P., & Tauscher, B. (2002). "Emerging technologies: chemical aspects". Food Research International, 35(2-3), 279-284.
