Probiotyki zawdzięczają swoją nazwę greckiemu pro bios, co oznacza „dla życia”. Są to specjalne drożdże lub kultury bakterii (najczęściej bakterie kwasu mlekowego — Lactobacillus). Mają one pozytywne działanie na przewód pokarmowy. Aktualna definicja probiotyku zaproponowana przez Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) oraz Światową Organizację Zdrowia (WHO) mówi: probiotyki są specyficznymi szczepami mikroorganizmów, które podawane człowiekowi (lub zwierzętom) w odpowiedniej dawce, wywierają na ich organizmy korzystny wpływ.
Po co nam probiotyki?
Probiotyki stosuje się, by poprzez dostarczanie pozytywnych szczepów bakterii zmniejszać liczebność tych, które są dla naszego organizmu szkodliwe. W badaniu przeprowadzonym w 2015 roku przez Uniwersytet Maryland School of Medicine odkryto, że bakterie szczepu Lactobacillus rhamnosus szczególnie korzystnie działają na nasz organizm. Przyczyniają się one nie tylko do regeneracji flory jelita, ale pobudzają do pracy też inne pożyteczne szczepy bakterii.
Przeczytaj również: Acidolac vs Dicoflor – który probiotyk wybrać i dlaczego?
Badania nad działaniem probiotyków.
W badaniu przeprowadzonym przez profesora Claire M. Fraser wykazano, że u osób, które przez 28 dni, dwa razy dziennie przyjmowały szczepy Lactobacillus rhamnosus — znacznie poprawiła się praca jelit, poziom odporności znacząco się podniósł, a także ustąpiły biegunki. Całość badań dostępna jest tutaj.
„Poprzez zmianę nieznanej populacji bakterii w przewodzie pokarmowym na populację znaną, istnieje możliwość uniknięcia wielu objawów wieku starczego i prawdopodobieństwo istotnego przedłużenia życia człowieka” – to słowa Ilia Miecznikowa, ukraińskiego noblisty, którego uznaje się za odkrywcę zdrowotnych właściwości, jakie daje przyjmowanie probiotyków.
Przez dziesięciolecia przeprowadzano badania nad właściwościami probiotycznymi wybranych szczepów na ludziach i zwierzętach. Dzięki temu wiele ośrodków naukowych mogło dowieść, że kontrolowane przyjmowanie probiotyków przyczynia się do przywrócenia właściwego składu flory jelitowej.
Warte uwagi jest również to, że probiotyki mają zdolność do hamowania rozmaitych patogennych mikroorganizmów, znacznie łagodzą lub całkowicie eliminują występowanie biegunek wirusowych, bakteryjnych oraz „biegunek podróżniczych”.
Zobacz także: Probiotyki - ranking najpopularniejszych produktów
Zdrowie zaczyna się w jelitach!
Coraz częściej można natrafić na artykuły naukowe oraz popularnonaukowe traktujące o zdrowiu jelit jako kluczowym elemencie zdrowia ogólnego człowieka. Na poparcie tej tezy podaje się nieocenione znaczenie mikroflory jelitowej dla całego organizmu. Wytwarza ona bowiem składniki pokarmowe, hamuje rozwój i wzrost drobnoustrojów patogennych oraz wspiera proces eliminacji toksycznych związków z organizmu. Aby probiotyki mogły czynić, co do nich należy, ważne jest, by stale dbać o ich odpowiednią zawartość w organizmie i unikać czynności, które im szkodzą. Do najczęstszych zabiegów niszczących pozytywne szczepy bakterii należy jedzenie przetworzonej żywności, nadużywanie antybiotyków, przyjmowanie używek, ale również częsty stres.
Pamiętaj o probiotykach po antybiotykoterapii, ale nie tylko!
Antybiotyki niosą za sobą szereg szkód dla naszego organizmu, o czym pisaliśmy w artykule Jak antybiotyk działa na nasz organizm?. Dlatego przyjmowanie pozytywnych szczepów bakterii jest niezwykle ważne w tym okresie, by nie wyrządzić w organizmie nieodwracalnych szkód.
Z licznych badań wynika również, że probiotyki powinno się wprowadzić jako stałe wzbogacenie diety. Taka suplementacja pozwala m.in. usprawnić trawienie laktozy, zapobiegać chorobie wieńcowej serca oraz nasilić niespecyficzne i specyficzne mechanizmy obronne człowieka.
Jaki probiotyk wybrać?
Dobry probiotyk to taki, który dotrze do miejsca docelowego. Niestety na rynku roi się od produktów, których działanie nie jest w żaden sposób udokumentowane, a ich kliniczna aktywność biologiczna pozostawia wiele do życzenia.
Dlatego tak ważne jest, by kupując probiotyk zwrócić uwagę na jego właściwości fizykochemiczne oraz udokumentowaną klinicznie aktywność biologiczną. Do takich szczepów należą:
- Lactobacillus helveticus R0052,
- Saccharomyces boulardii – szczep grzyba probiotycznego.
- Lactobacillus rhamnosus R0011
Kupując probiotyk, warto wybierać taki, który jest produktem leczniczym. Da nam to gwarancję bezpieczeństwa i wysokiej jakości takiego wyrobu.
Równie ważna jest ilość komórek danego szczepu, jaką możemy znaleźć w jednej kapsułce. Oznacza to, że kupując taki preparat, należy nie tylko zwracać uwagę na liczbę gatunkową, jaką jest Lactobacillus rhamnosus, ale również na nazwę szczepu, czyli R0011. To dlatego, że udowodnione klinicznie właściwości posiada tylko określony szczep danego gatunku.
Kto w szczególności powinien stosować probiotyki?
- osoby cierpiące na zakażenia grzybicze,
- osoby z nietolerancją laktozy lub z problemami trawiennymi,
- osoby chore, w szczególności podczas antybiotykoterapii,
- osoby, u których występują reakcje alergiczne na pożywienie.