Zaparcia to nic innego, jak problemy z właściwym rytmem wypróżniania. O zaparciu mówimy wtedy, gdy liczba wypróżnień spada do maksymalnie 2-3 w ciągu tygodnia i jednocześnie towarzyszy temu uczucie bardzo silnego parcia na stolec, połączone często z uczuciem niepełnego wypróżnienia i oddawania bardzo suchego oraz zbitego stolca.
Przyczyny zaparć i ich rodzaje
Istnieje kilka grup przyczyn zaparć. Pierwsza z nich obejmuje zaparcia wywołane czynnikami natury psychicznej. Są to tzw. zaparcia nawykowe, związane ze stylem życia. Wywoływane są celowym wstrzymywaniem się od oddawania stolca wskutek pośpiechu lub braku czasu, co powoduje późniejsze problemy z wypróżnianiem, spowodowane przyzwyczajeniami organizmu. W tej grupie zaparć wymienia się zaparcia związane ze stresem, który dotyka nas w szkole, na uczelni, w pracy, czy w trakcie odbywania podróży służbowej.
Druga grupa przyczyn zaparć, to tzw. zaparcia czynnościowe wywołane przez nieodpowiednią dietę oraz przyjmowanie określonych grup leków (szczególnie chodzi tutaj o leki przeciwbólowe, nasercowe oraz przeznaczonych do leczenia chorób nerek).
Ostatnia z grup przyczyn zaparć to zaparcia wywołane wskutek chorób układu pokarmowego. W odróżnieniu od dwóch wcześniejszych grup, wymagają one już bezwzględnej konsultacji z lekarzem.
Powikłania związane z zaparciami
Trzeba pamiętać, że lekceważenie problemu zaparć może skończyć się poważnymi powikłaniami. Nie leczone zaparcia prowadzą do groźnych chorób układu pokarmowego, takich jak zapalenie jelit, hemoroidy i szczelina okołoodbytnicza, a także problemy z niedrożnością jelit oraz nietrzymaniem stolca. W skrajnych przypadkach zaparcia mogą skończyć się groźnym dla życia osoby chorej nowotworem układu pokarmowego. Wówczas już może być zbyt późno na leczenie.
Zaparcia mogą mieć także pośredni wpływ na pojawienie się chorób innych, niż te, które dotyczą układu pokarmowego. Może to być wirusowe zapalenie wątroby, zapalenie wyrostka robaczkowego czy nawet miażdżyca. Dlatego, gdy tylko spotka nas problem zaparć, bardzo ważna jest natychmiastowa reakcja z naszej strony lub w miarę szybkie udanie się do lekarza-specjalisty. Dzięki temu unikniemy poważniejszego uszczerbku na zdrowiu.
Zapobieganie zaparciom i ich leczenie
W zapobieganiu zaparciom i ich leczeniu bardzo ważną rolę odgrywa przede wszystkim odpowiednia dieta. Nasz jadłospis powinien składać się, w miarę możliwości, ze stałej liczy posiłków (4-5 dziennie) spożywanych o regularnych porach dnia. Jeśli chodzi o rodzaj pokarmu, który spożywamy, aby zlikwidować zaparcia, należy zacząć jeść jak najwięcej owoców i warzyw, szczególnie tych, które zawierają duże ilości błonnika, wpływającego na zwiększenie masy kałowej i skrócenie czasu zalegania jej w jelitach. Szczególnie znakomite właściwości oczyszczające mają suszone śliwki, rodzynki, pestki dyni oraz gotowane brokuły. Aby wyleczyć się z zaparć, można także zastąpić pieczywo białe pieczywem razowym, a ryż biały ryżem pełnoziarnistym. Istotne jest również ograniczenie spożycia słodyczy, mleka krowiego oraz napojów gazowanych. Powinno się oprócz tego pić w jak największej ilości wodę niegazowaną (zaleca się minimum 2 litry dziennie), która działa oczyszczająco na jelita. Pomocne w leczeniu zaparć mogą być także wszelkiego rodzaju preparaty ziołowe (szczególnie można tutaj wyróżnić melisę, miętę, rumianek, lukrecję czy ostropest plamisty).
Niezwykle istotne jest przy tym odpowiednie tempo spożywania posiłków. Jeśli nie będziemy się spieszyć przy jedzeniu i znajdziemy każdorazowo czas na przygotowanie sobie pełnowartościowego posiłku, szybko pozbędziemy się zaparć. Tylko konsekwencja w odżywaniu się pozwoli na osiągnięcie zamierzonego efektu.
Kolejną bardzo istotną kwestią przy leczeniu zaparć jest zachowanie odpowiedniej aktywności fizycznej. Regularne ćwiczenia, szczególnie te związane z mięśniami brzucha, czy bieganiem, pozwalają na przywrócenie odpowiedniej przemiany materii, co ułatwia późniejsze wypróżnienia.
W większości przypadków zmiana diety i zwiększenie aktywności fizycznej pomagają w całkowitym zlikwidowaniu problemu zaparć. Niekiedy jednak trzeba zastosować inne formy leczenia. Gdy domowe sposoby zawiodą, trzeba udać się do lekarza-specjalisty. Dokona on badania i przepisze na określony czas odpowiednie środki przeczyszczające lub zaproponuje zastosowanie lewatywy. Gdy taka kuracja zakończy się sukcesem, należy oczywiście zastosować odpowiednią dietę i zwiększyć aktywność fizyczną, by efekt leczenia był stały.
Zobacz, jak zapobiegać zaparciom na portalu gastryczne.pl/zaparcia
