Atopowe zapalenie skóry

Atopowe zapalenie skóry

Wielu ludzi nie wie tak naprawdę, czym jest atopowe zapalenie skóry. Jest to choroba przewlekła, której natężenie może być bardzo zróżnicowane w zależności od danego okresu – czasami jest ostrzejsza, innym zaś razem przechodzi przez remisję.

Czym objawia się atopowe zapalenie skóry? Jak leczyć tę chorobę?

Przyczyny atopowego zapalenia skóry

Medycyna wciąż nie zna dokładnych mechanizmów powstawania czy dziedziczenia atopowego zapalenia skóry (AZS), ale zaobserwowano, że występuje ono częściej u dzieci żyjących na obszarach miejskich. Na częstotliwość występowania tej choroby mają również wpływ uwarunkowania genetyczne.

Wypryski atopowe pojawiają się u 15-20% dzieci. W przypadku dorosłych częstotliwość ta jest znacznie mniejsza i wynosi zaledwie 1-2%. Początkowe wypryski pojawiają się zwykle do drugiego roku życia, ale nie ma tu reguły – czasami występują nieco później, nawet w okresie nastoletnim.

Skóra atopowa to dolegliwość, która w ciągu ostatnich lat zaczęła występować coraz powszechniej, zaś lekarze stworzyli już kilka teorii, dlaczego tak się dzieje.

Na pewno spory wpływ mają na to:

• zmiany klimatyczne,
• stale rosnące zanieczyszczenie powietrza,
• alergie,
• wiele innych czynników blisko powiązanych z trybem życia współczesnego człowieka.

Nadal jednak nie znaleziono jednego, głównego czynnika, który w największym stopniu przyczynia się do tak dużego rozpowszechnienia tej choroby. 

Objawy AZS

Atopowe zapalenie skóry może objawiać się na wiele różnych sposobów. Sam wygląd wyprysków często znacznie się różni w zależności od konkretnego pacjenta. W większości przypadków pojawiają się one na łokciach, nadgarstkach, kolanach, plecach oraz szyi.

U dorosłych taki wyprysk jest zwykle umiejscowiony na stałe – pojawia się na przykład na powiekach, rękach lub przegubach. W większości przypadków od czasu do czasu następuje zaostrzenie stanu zapalnego, w związku z czym na skórze pojawiają się czerwone pęcherze. W przerwach pomiędzy tymi okresami skóra wygląda bardzo normalnie, przez co trudno jest rozpoznać chorobę.

Do najostrzejszych zmian, jakie występują przy tej dolegliwości, należą też niewielkie grudki i pęcherzyki, cechujące się silnym swędzeniem. Niekiedy sączy się z nich surowicza wydzielina. U chłopców pomiędzy 2 i 3 miesiącem życia często występuje też tak zwany wyprysk atopowy wczesnego dzieciństwa, którego cechami są zmiany grudkowo – wysiękowe oraz stan zapalny.

Atopowemu zapaleniu skóry często towarzyszy także świąd; może on występować u chorych w każdym wieku.

Z powodu wystąpienia wyprysku atopowego często dochodzi również do reakcji kontaktowej skóry. W wielu przypadkach pojawia się to na dłoniach, które są najbardziej narażone na działanie wody lub środków chemicznych, z jakich korzystamy na co dzień. W szczególnie trudnej sytuacji są dorośli cierpiący na atopowe zapalenie skóry, którzy mają jednocześnie tendencję do nadmiernego przesuszania się skóry. W ich przypadku często mogą pojawiać się swędzące pęcherze.

Cechą charakterystyczną atopowego zapalenia skóry są częste nawroty, które bez wyraźnego powodu pojawiają się u wielu osób. Warto jednak pamiętać, że niektóre takie zaostrzenia choroby związane są z czynnikami zewnętrznymi, ściśle uzależnionymi od naszego trybu życia.

Atopowe zapalenie skóry a dieta

U dzieci szczególnie wrażliwych na atopowe zapalenie skóry nawroty mogą być wywoływane przez niektóre produkty spożywcze. W grupie produktów, które najczęściej powodują nawroty tej dolegliwości, znajduje się między innymi mleko krowie, jajka oraz orzeszki ziemne. Jeśli dany pacjent ma stwierdzoną nadwrażliwość na jakiekolwiek produkty spożywcze, to konieczna jest opieka alergologiczna.

Badania laboratoryjne wykazały, że osoby cierpiące na atopowe zapalenie skóry mają we krwi obwodowej zwiększoną liczbę eozynofili, a także podwyższone stężenie IgE w surowicy krwi. Badania wykazują także, że o rozwoju tej choroby często decydują wczesne lata dzieciństwa, zwłaszcza do drugiego roku życia. Duży wpływ mają na to warunki, w jakich dorasta dziecko; czystość otoczenia czy wystawienie na dym tytoniowy. Niektóre czynniki mogą znacznie przyczyniać się do rozwoju tej choroby alergicznej i powodować występowanie jej w ostrzejszych odmianach.

Diagnostyka atopowego zapalenia skóry

Do rozpoznawania atopowego zapalenia skóry służą najczęściej typowe objawy kliniczne. Do prawidłowego rozpoznania tej dolegliwości konieczne jest stwierdzenie minimum trzech z czterech najczęstszych objawów. Pełna ich lista to:

• świąd,
• przewlekły charakter,
• nawroty,
• wywiad atopowy,
• lokalizacja zmian,
• charakterystyczna dla tej dolegliwości morfologia krwi.