Rzucanie palenia

Rzucanie palenia

Rzucenie palenia to na pewno łatwa do podjęcia decyzja, ale trudne w przeprowadzeniu przedsięwzięcie. Spowodowane jest to silnym uzależnieniem od nikotyny, które sprawia, że statystycznie rzecz ujmując, dopiero ósma próba okazuje się skuteczna.

Można jednak znacznie poprawić swoje szanse na pozbycie się tego nieprzyjemnego nawyku. Jest to możliwe!

Nikotynizm to choroba

Uzależnienia od nikotyny nie należy lekceważyć. Jest to prawdziwa choroba wpisana do Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób prowadzonej przez Światową Organizację Zdrowia.

Powodem stworzenia wpisu jest fakt, że nikotyna uzależnia psychicznie, ale występuje też silne uzależnienie biologiczne organizmu. Zrozumienie tego faktu pomaga podejmować właściwe działania.

Biologiczna strona uzależnienia

Fizyczne uzależnienie od nikotyny związane jest z faktem, iż jest to substancja psychoaktywna. W praktyce oznacza to, że posiada ona bezpośredni wpływ na centralny układ nerwowy człowieka. W ludzkim mózgu znajdują się specjalne receptory, które są w stanie na nikotynę reagować.

Podrażnianie tych receptorów związane z paleniem papierosów daje przyjemność, a organizm zaczyna się przyzwyczajać do szybszego rytmu serca i wyższego ciśnienia tętniczego, co związane jest z ogólnym ożywieniem. Bez odpowiedniej dawki nikotyny we krwi nie ma przyjemności, która stała się dla palacza normą. Z tego powodu sięga po kolejną paczkę. 

Z czasem receptory się przyzwyczajają do bodźca i wymagają go więcej, by odczuwalny był taki sam stan. Palacz sięga po kolejne, coraz większe porcje nikotyny tylko po to, by uniknąć wejścia organizmu w stan braku pobudzenia, który jest nieprzyjemny.

Co ważne, przyjmowanie nikotyny w stałych ilościach wcale nie podnosi pobudzenia i motywacji u palacza, jak byłoby to w przypadku osoby niepalącej. Dla niego potrzebna byłaby cały czas rosnąca dawka do uzyskania takiego stanu.

Psychiczna strona uzależnienia

Uzależnienie psychiczne związane z paleniem papierosów przejawia się głównie poprzez stworzenie przyzwyczajeń i rytuałów, czyli z typowymi, codziennymi czynnościami, które zwykle są związane z papierosem.

Dobrym i często trafnym przykładem jest poranna kawa związana nieodłącznie z papierosem. Dla kogoś innego papieros może być kompanem w drodze do pracy codziennie rano lub na przystanku autobusowym.

Panuje ponadto przekonanie, że palenie powoduje się zrelaksować, co jest nieprawdą, jeśli przypomnimy sobie działanie nikotyny. Jedynym pozytywnym skutkiem może być chwilowe odwrócenie uwagi od źródła stresu. 

Dwutorowe podejście do walki z nałogiem

Uzależnienie, które ma charakter zarówno psychiczny, jak i fizyczny, musi być zwalczane z uwzględnieniem obu tych kwestii. Proste odstawienie nikotyny wiąże się z pojawieniem się typowych objawów deprywacji, czyli głównie wzmożonej chęci zapalenia papierosa, irytacji i rozdrażnienia, zaburzeń snu i apetytu, a także utrzymującego się niepokoju.

Rozwój medycyny jest w stanie tutaj pomóc. Złagodzenie takich objawów można uzyskać poprzez przyjmowanie cytyzyny oraz warenikliny. Ich działanie polega na blokowaniu receptorów reagujących w mózgu na nikotynę, dzięki czemu zdecydowanie zmniejsza się chęć sięgnięcia po papierosa i co często bywa nawet ważniejsze, zapalenie papierosa nie daje równie dużej przyjemności, jak bez stosowania leku.

Pewnym rozwiązaniem problemu są pastylki lub plastry zawierające niewielkie ilości nikotyny. Z ich pomocą można stosować podejście powolnego odzwyczajania się od nikotyny poprzez systematyczne zmniejszanie jej dawki. Żadne z podejść nie daje jednak gwarancji sukcesu i każdy palacz musi na własną rękę znaleźć rozwiązanie swoich problemów. 

Nie wolno pomijać uzależnienia psychicznego zakładając, że wystarczy tylko silna wola i przekonanie, że przyszedł czas na pożegnanie się z nałogiem. Trzeba to dokładnie przemyśleć i zaplanować, ponieważ zawsze pojawia się szereg obaw związanych z odstawieniem nikotyny.

Najczęściej podnoszona jest kwestia uspokajania się po papierosie, chociaż jak zostało to już wykazane, wcale coś nie zachodzi. Wiele osób podnosi też kwestie reagowania na sytuacje stresowe i ich rozładowywania właśnie poprzez papierosa. Inni boją się wzrostu masy ciała, co czasami pojawia się w trakcie rzucania palenia.

Wcześniejsze rozpoznanie takich problemów pozwala na przygotowanie się do radzenia sobie z nimi. Jest to na przykład sporządzenie listy pór dnia czy sytuacji, które są związane z papierosem na tyle, że jego zapalenie stało się wręcz instynktowne. Trzeba jakoś papierosa w tym czasie zastąpić i ważne, by nie było to jedzenie, co właśnie prowadzi do otyłości. 

Trzeba wiedzieć, że chęć zapalenia papierosa jest impulsem, który mija w zaledwie 2-3 minuty. Jeśli przez ten czas uda nam się odwrócić uwagę i skupić się na czymś innym, najważniejsze zagrożenie zostaje zażegnane, chociaż ogólny głód nikotynowy pozostaje.

Dla odwrócenia myśli od chęci zapalenia papierosa można np. napisać wiadomość tekstową do przyjaciela, niekoniecznie o samym papierosie, albo sięgnąć po jakąś koniecznie zdrową przekąskę, na przykład czerwoną paprykę.